Clomid: zwanger worden met behulp van medicijnen

Wat is Clomid?

Clomid is een medicijn dat uitkomst kan bieden als zwanger worden op de natuurlijke manier niet lukt. De werkzame stof in de tabletten is clomifeen of clomifeencitraat. Dit is geen hormoon, maar lijkt wel op het eigen hormoon oestrogeen. Clomifeen stimuleert de (hersen)hormonen die zorgen voor het groeien van de eiblaasjes en het optreden van de eisprong.

De menstruatiecyclus

Clomid grijpt in op je menstruatiecyclus, maar hoe zat het ook alweer daarmee?

De eerste dag van je menstruatie is ook de eerste dag van je cyclus. Bij een normale cyclus gaan je hersenen dan de hormonen FSH (follikel stimulerend hormoon) en later ook LH (luteïniserend hormoon) aanmaken. FSH zorgt voor de groei van eiblaasjes (follikels), de LH-piek zet rond de veertiende dag je eisprong in gang.

FSH en LH zetten ondertussen ook je eierstokken aan tot het aanmaken van oestrogeen en progesteron. Deze hormonen bereiden het slijmvlies van je baarmoeder voor op de innesteling van een bevruchte eicel. Treedt er geen bevruchting op, dan gaat de eicel te gronde en dalen de waardes van progesteron en oestrogeen weer. Je opgebouwde baarmoederslijmvlies wordt afgestoten; je wordt ongesteld.

Gaat er in deze cyclus iets mis, dan kan dat leiden tot een cyclusstoornis. Bij veel cyclusstoornissen treedt een eisprong weinig of zelfs helemaal niet op.

Hoe werkt Clomid?

Zonder eisprong heb je geen bevruchting en zonder bevruchting kan je niet zwanger worden. Clomid verhoogt de kans dat er rond je veertiende cyclus dag een eisprong (ovulatie) plaatsvindt. Hierdoor heb je weer vruchtbare dagen en kan je bovendien berekenen wanneer deze zijn. De kans op een succesvolle bevruchting wordt daarmee groter.

Clomid stimuleert je hersenen om meer FSH aan te maken. Hierdoor wordt de groei van een eiblaasje (follikel) gestimuleerd en daarmee is de kans op een eisprong hoger. Deze behandeling wordt daarom ook wel ovariële stimulatie genoemd. Clomid is daarbij het meest gebruikte middel.

Wanneer kom je in aanmerking voor ovariële stimulatie met Clomid?

Je komt voor ovariële stimulatie in aanmerking als je een kinderwens hebt en last hebt van een cyclusstoornis met weinig tot geen ovulaties. Voorafgaand aan een behandeling wordt je uitgebreid onderzocht. Er wordt gekeken naar wat de oorzaak voor jullie verminderde vruchtbaarheid kan zijn. Het sperma van je partner wordt daarbij meestal ook onderzocht en er kan gekeken worden naar (de kans op) problemen met je eileiders.

Daarnaast kijkt je arts naar jouw BMI. Bij een BMI boven de 32 en onder de 19 zijn de succeskansen met deze behandeling beperkt en is de kans op complicaties verhoogd. Daarom wordt deze behandeling niet aangeraden bij deze BMI-waarden.

Er wordt bloedonderzoek bij je gedaan, waarbij je arts kijkt naar een aantal hormoonwaarden. Ook krijg je vaak een echo van je eierstokken. Hierop is bijvoorbeeld te zien of je eierstokken hebt die bij een PCOS-beeld passen, als oorzaak van je cyclusstoornis. PCOS is namelijk de meest gestelde diagnose bij vrouwen die geen eisprong hebben.

Aan de hand van alle uitslagen kan je arts meer zeggen over de oorzaak van je vruchtbaarheidsproblemen en of Clomid voor jou een geschikte behandeling is.

Behandeling met Clomid

Wanneer je met clomifeen behandeld wordt, gebruik je de tabletten als een kuur van vijf dagen. Je begint rond de derde dag van je cyclus. Als er een eisprong optreedt, gebeurt dit rond de veertiende dag van je cyclus. Het is dus raadzaam om op of rondom deze dag geslachtsgemeenschap te hebben met je partner. Het beste is om tussen dag 11 en dag 16 om de dag met elkaar te vrijen.

Een week na de gewenste eisprong, kan met bloedonderzoek worden vastgesteld of er inderdaad een eisprong is geweest. Is dit niet gebeurd, dan kan de dosis Clomid worden verhoogd of kan je arts kiezen voor een ander medicijn. Heb je wel een eisprong gehad? Dan worden het spannende weken: word je ongesteld of ben je zwanger?

Tijdens de behandeling word je in de gaten gehouden om de kans op complicaties te verkleinen en te kijken of de behandeling werkt. Dit doet je arts soms door middel van echo’s van je eierstokken en bloedonderzoek.

Als Clomid bij jou werkt, is de kans groot dat je binnen 3 maanden zwanger raakt. 75% van de vrouwen wordt namelijk binnen de eerste drie behandelcycli zwanger. Je mag maximaal zes keer zo’n behandelcyclus ondergaan. Werkt het na deze pogingen niet, dan wordt verder onderzoek gedaan. Er zijn nog andere vruchtbaarheidsbehandelingen mogelijk, zoals kunstmatige inseminatie of in vitro-fertilisatie (IVF).

Kans op zwangerschap

Clomid verhoogt de kans op een eisprong en daarmee een bevruchting, maar helaas leidt niet elke bevruchting tot een zwangerschap. Soms houdt de bevruchte eicel geen stand. De kans op een zwangerschap bij een behandeling met Clomid is afhankelijk van een hoop factoren, zoals je leeftijd, BMI en, de oorzaak van je vruchtbaarheidsproblemen.

Over het algemeen geldt dat je, wanneer je door behandeling met Clomid een eisprong hebt gehad, 10% kans hebt op een zwangerschap. Dit klinkt laag, maar in een gezonde situatie is de kans op een zwangerschap ook niet hoger dan 10% per cyclus.

Meerlingzwangerschap

Doordat je eierstokken krachtiger gaan werken bij Clomid kan het voorkomen dat er niet één maar meerdere eiblaasjes groeien. De kans op een meerlingzwangerschap is daarom 1,5 keer zo hoog als bij een normale zwangerschapspoging. De kans op een aangeboren afwijkingen is gelukkig niet verhoogd.

Bijwerkingen en complicaties

Net als elke behandeling kan ovulatie-inductie met Clomid ook bijwerkingen hebben. De meest voorkomende bijwerkingen zijn:

• Opvliegers
• Lichte buikpijn
• Misselijkheid
• Gevoelige borsten
• Minder goed zien (wazig zien, lichtflitsen)
• Duizeligheid
• Hoofdpijn

Meestal gaan deze klachten vanzelf over, kort na de behandeling. Zo niet, neem dan contact op met je behandelend arts.

Hyperstimulatie syndroom

Een bijzondere bijwerking die risico’s met zich meebrengt, is overstimulatie, ook wel het hyperstimulatie syndroom genoemd. Bij sommige vrouwen reageren de eierstokken erg heftig op clomifeen. Dit kan ernstige buikpijnklachten, gewichtstoename (meer dan 2 kg) en kortademigheid geven. Merk je dit, neem dan direct contact op met je arts.