Eiceldonatie: alles over het geven en ontvangen
Wanneer je zelf geen eicellen (meer) hebt of aan ernstige erfelijke ziekte lijdt, kan eiceldonatie uitkomst bieden. De eiceldonor staat dan een eicel af die bevrucht wordt door jouw partner. Vervolgens wordt de bevruchte donor-eicel in jouw baarmoeder geplaatst.
Hoe werkt eiceldonatie?
De techniek achter eiceldonatie is vrijwel dezelfde als een IVF behandeling. De eiceldonor krijgt een hormoonbehandeling waardoor er meerdere eicellen tegelijk gaan rijpen.
Wanneer de eitjes gerijpt zijn worden ze door een punctie uit de eierstok gehaald. Nadat de eitjes bevrucht zijn, worden deze in de baarmoeder van de ontvanger geplaatst.
De ontvanger gebruikt hiervoor ook hormonen om de baarmoederwand op de bevruchte eicel voor te bereiden. Wanneer deze zich innestelt is er sprake van een zwangerschap.
Hoe vind je een eiceldonor?
Het kan moeilijk zijn om een eiceldonor te vinden. Het is best ingrijpend om donor te worden, waardoor het lastig kan zijn een geschikte persoon te vinden. Je hebt drie opties:
1. Een bekende als eiceldonor
Vaak is de eiceldonor een bekende van de ontvanger van de eicel. Dit kan een zus, nichtje of goede vriendin zijn. Als je een eicel ontvangt van een familielid, heeft het kindje ook een gedeelte van jouw erfelijke eigenschappen. Veel mensen zien dat als een bijkomend voordeel.
Het is in dit geval verstandig om duidelijke afspraken te maken over de rol van de donor in de opvoeding van het kind. Je wil tenslotte niet dat de donatie jullie onderlinge relatie negatief beïnvloedt.
2. Nederlandse eicelbank
Omdat het afstaan van eicellen best een stevige ingreep is, waarbij de donor ook een hormoonbehandeling krijgt, zijn er weinig vrouwen die aan onbekenden doneren. Sinds 2012 zijn er in Nederland drie eicelbanken, maar de wachtlijst is erg lang. Kijk voor meer informatie over de eicelbank op de website van het UMC Utrecht.
Eiceldonatie zonder wachtlijst
Lukt het niet om zwanger te worden? Dan kan eiceldonatie een optie zijn. De internationale sperma- en eicelbank, Cryos, biedt hoge kwaliteit donoreicellen van grondig gescreende donoren. Geen wachttijden, je kan vandaag nog bestellen.
3. Eicellen uit het buitenland
In Spanje en sommige Oost-Europese landen zijn er minder strenge regels rondom eiceldonatie en kunnen donoren ook een financiële vergoeding krijgen. Om die reden zijn daar klinieken met anonieme eicellen waar geen wachtlijst voor is. Sommige Nederlandse vrouwen kiezen daarom voor een behandeling in het buitenland. Deze behandeling wordt echter niet altijd vergoed door je zorgverzekering.
Eiceldonor worden
Door een aantal eicellen af te staan kan je bijdragen aan het vervullen van de kinderwens van een ander. Het is wel belangrijk om een goede afweging te maken voordat je besluit donor te worden. Het afstaan van eicellen is een serieuze medische ingreep. Daarnaast kan het moeilijk zijn om na de geboorte afstand van het kindje te houden.
In Nederland wordt dan ook vaak de eis gesteld dat je onder de 30 jaar alleen eicellen kan afstaan als je zelf al een gezin hebt. Dit heeft er ook mee te maken dat de donatie je eigen vruchtbaarheid zou kunnen verminderen.
Wetgeving rond eiceldonatie
In Nederland zijn er een aantal wetten en regels rond eiceldonatie. Je mag bijvoorbeeld geen geld krijgen voor je donatie. Wel mag je als donor een onkostenvergoeding ontvangen voor medische kosten, reiskosten en bijvoorbeeld opvangkosten van de kinderen.
Er is een uitzondering op deze regel: als je doneert bij één van de Nederlandse eicelbanken, krijg je wel een vergoeding. Deze bedraagt momenteel €680.
De donatie mag niet anoniem plaatsvinden. Wanneer er sprake is van een onbekende donor krijg je als ontvanger wel de uiterlijke en sociale kenmerken van de donor te horen.
Zo weet je vooraf bijvoorbeeld de kleur ogen, de haarkleur, de opleiding en het beroep van de eiceldonor. Wanneer het kind 16 jaar oud is, kan het de persoonsgegevens van de donor opvragen en contact zoeken.
Download onze app
#1 Kinderwens- en zwangerschapsapp
Afspraken tussen ontvanger en eiceldonor
Als je de donor kent, is het goed om van tevoren duidelijke afspraken te maken en deze schriftelijk vast te leggen. De biologische moeder kan later immers over sterkere moedergevoelens blijken te beschikken dan ze nu inschat. Daardoor kan het lastig voor haar zijn om afstand te nemen van de baby na de geboorte. Je kan van tevoren afspraken maken over de betrokkenheid van de donor bij de opvoeding van het kind.
Zet daarnaast alle kosten op een rijtje. Denk hierbij niet alleen aan de kosten van de behandeling, maar ook aan reiskosten, kosten voor opvang en compensatie voor dagen waarop de donor niet kan werken vanwege de behandeling. Spreek af welke kosten jullie als wensouders willen betalen.
Het is ook verstandig af te spreken of en wanneer je het kind vertelt hoe het verwekt is. Blijf met je partner en de eiceldonor in gesprek en geef duidelijk jullie grenzen en gevoelens aan. Zo voorkom je dat de donatie een negatieve invloed heeft op jullie relatie.
Kans op zwangerschap bij een eiceldonatie
De kans op een succesvolle zwangerschap is afhankelijk van verschillende factoren. Vooral de leeftijd van de eiceldonor is hierbij van belang. Een jongere donor levert een iets hogere slagingskans op. Uit cijfers van het UMC blijkt dat een eiceldonatie in gemiddeld 30% van de gevallen succesvol is.
Kosten van een eiceldonatie
Wanneer een bekende haar eicellen doneert, betalen de wensouders meestal de kosten van de behandeling. De ontvanger mag maximaal 49 jaar oud zijn. Tot en met 42 jaar worden er maximaal drie pogingen vanuit de basisverzekering vergoed. Lees meer over je zorgverzekering en vruchtbaarheidsbehandelingen.
Als je kiest voor een eicel uit de eicelbank, brengt dat extra kosten met zich mee. Deze worden niet door je zorgverzekering vergoed en bedragen ongeveer €4.800.
Let op: dit is de tijd van het jaar dat je kan overstappen van zorgverzekering. Als je komend jaar verwacht een vruchtbaarheidsbehandeling te krijgen, dan is het verstandig om goed naar je zorgverzekering te kijken. Lees hier alles over in het artikel je zorgverzekering en vruchtbaarheidsbehandelingen. Je kan zorgverzekeringen bijvoorbeeld vergelijken bij Independer.
Lotgenoten via Freya
Een eiceldonatie kan erg ingrijpend zijn, zowel voor de donor als voor de wensouders. Er komen veel emoties kijken bij onvruchtbaarheid en veel mensen ervaren de keuze voor eiceldonatie als een grote stap.
Als je eenmaal hebt gekozen voor eiceldonatie, kan je teleurgesteld worden door één of zelfs meerdere mislukte pogingen. Dit kan druk leggen op je relatie, zowel met je partner als met de donor.
Patiëntenvereniging Freya geeft meer informatie over vruchtbaarheidsproblemen en kan zorgen voor contact met lotgenoten. Je kan hier ook terecht voor hulp met het uitzoeken van je verzekeringspolis.
