Plaswekker: een hulpje bij de zindelijkheidstraining

‘s Nachts zindelijk worden

De meeste kinderen worden eerst overdag zindelijk. Dat is bij de meeste kinderen tussen de 2 en 3 jaar. Nachtzindelijk worden is iets lastiger. Toch gaat het bij de meeste kindjes vanzelf na een tijdje. Gemiddeld zijn kindjes ’s nachts droog rond de 4 of 5 jaar, maar het is niet gek als het wat langer duurt. Pas vanaf 7 jaar wordt er van een probleem gesproken. Voor die tijd is het heel normaal dat je kindje nog in bed plast.

Wektraining

Om je kindje te helpen nachtzindelijk te worden, kan je wektraining gebruiken. Dit is een verzamelnaam voor alle methodes waarbij je ‘s nachts je kleine wakker maakt om de zindelijkheid te trainen. Vaak gaat dit in combinatie met een beloningssysteem, zoals een stickerkalender.

Hierop mag je peuter elke keer dat hij droog wakker wordt een sticker plakken. Spreek van tevoren af bij hoeveel stickers er een beloning volgt. Je kan bijvoorbeeld bij tien stickers het lievelingseten van je kindje klaarmaken.

Er bestaan verschillende methodes van wektraining. Het eerste dat je kan proberen is ‘opnemen’. Bij deze methode maak je je kindje ’s nachts wakker om te gaan plassen. Dit doe je twee of drie uur nadat hij is gaan slapen, bijvoorbeeld wanneer jullie zelf naar bed gaan. Veel kinderen leren hierdoor nachtzindelijkheid aan.

Lukt dit niet en is je kleine nog jong, dan kan je het even laten rusten en op een later moment nog eens proberen. Is je kindje al een kleuter en wil je graag wat eraan doen? Dan kan je een plaswekker proberen.

Wat is een plaswekker?

De plaswekker is een manier om je kindje van het bedplassen af te helpen. Het is een speciaal broekje met een sensor erin. De sensor staat (draadloos) in verbinding met een wekker. Wanneer de sensor nat wordt, gaat er een geluidssignaal af.

Dit zorgt ervoor dat je kindje wakker wordt als hij begint te plassen. Daardoor leert hij het gevoel van een volle blaas ook in zijn slaap te herkennen. De hersenen geven dan een weksignaal af, zodat je dromertje niet meer in bed plast, maar op de wc.

Je kan de plaswekker kopen, maar je kan hem ook huren of lenen bij een thuiszorginstelling. De meeste kosten rond de €100. In sommige gevallen vergoedt de zorgverzekering de aanschaf van het apparaat. Hiervoor moet je wel aanvullend verzekerd zijn.

Wanneer een plaswekker gebruiken?

De plaswekker wordt meestal gebruikt bij iets oudere kinderen. Pas vanaf 7 jaar wordt bedplassen als een probleem gezien. Tot die leeftijd hoef je dus nog geen extra hulpmiddelen in te zetten. Blijf gerust nog even luiers gebruiken om het bed droog te houden. Grote kans dat jouw kindje vanzelf ‘s nachts droog blijft.

Elk kind ontwikkelt zich in zijn eigen tempo, dus probeer je niet te snel zorgen te maken. Over het algemeen wordt geadviseerd om de plaswekker niet te proberen bij kinderen onder de 6 jaar.

Als je toch een plaswekker wil gebruiken bij je peuter, bijvoorbeeld omdat je kindje zelf de luiers vervelend vindt, houd er dan rekening mee dat de slagingskans bij jongere kinderen lager is en dat je kindje meer begeleiding nodig zal hebben. Een voorwaarde voor een succesvol gebruik van de plaswekker is dat je kindje zelf gemotiveerd is.

Stappenplan plaswekker

Als je aan de slag gaat met de plaswekker, zijn er verschillende fases waar je kindje doorheen gaat. Het stappenplan ziet er ongeveer zo uit:

1. Ga na of er geen onderliggende oorzaak is voor het bedplassen. Bij je peuter zal dit waarschijnlijk niet zo zijn, omdat het op deze leeftijd nog heel normaal is om ’s nachts niet zindelijk te zijn. Bij oudere kinderen kan er soms een fysieke of psychische oorzaak zijn. Ga dus eerst even langs de huisarts.
2. Leg je kind uit wat de plaswekker is. Installeer het apparaat samen en laat je peuter horen welk geluid de wekker maakt voor hij gaat slapen. Leg uit wat hij moet doen als hij dat geluid hoort. Vertel ook wat de beloning zal zijn als hij wakker wordt van de wekker.
3. Wakker worden van de wekker. Het eerste dat je kleine gaat leren is wakker worden van het piepsignaal. Het is heel normaal als hij dan al nat is. Ga naar de kinderkamer en zorg dat je kindje helemaal wakker wordt. Laat hem zelf de wekker uitzetten en een droge broek aantrekken.
4. Wakker worden voor de wekker. De volgende stap is wakker worden voor de wekker afgaat. Het kan best even duren voordat dit lukt. Op dit punt in de training herkent je peuter het gevoel van een volle blaas ook in zijn slaap.
5. Slapen zonder plaswekker. Als de wekker twee weken achter elkaar niet is afgegaan, kan je eens proberen de sensor een nachtje achterwege te laten. Misschien blijft het goed gaan en wordt je kindje alsnog droog wakker. Zo niet, ga dan gewoon nog even verder met de training.
6. Doorslapen of op tijd wakker worden. De training met de plaswekker heeft twee effecten. Ten eerste leert je kindje om het signaal van een volle blaas te herkennen en daar op tijd wakker van te worden. Daarnaast heeft dit vaak als gevolg dat je kleine ook ‘s nachts zijn plas op leert houden.

Begeleiding bij het gebruik van de plaswekker

Je kleine bedplassertje heeft begeleiding nodig bij het oefenen. Jouw taak is in de eerste plaats om aan te moedigen en te belonen. Verder kan je helpen bij praktische handelingen, zoals het aansluiten van de sensor. Als het misgaat, kan je ook helpen met het verschonen van de natte boel. De training werkt wel het beste als je peuter zoveel mogelijk zelf doet. Ondersteun dus, maar geef je kind het gevoel dat hij de baas is.

Het is ook mogelijk om professionele begeleiding te krijgen. Er bestaan speciale plaspoli’s. Hier krijgen jij en je kindje extra ondersteuning en hulp bij de zindelijkheidstraining. Als je hier gebruik van wil maken, kan je terecht bij de huisarts.

Stoppen met de plaswekker

Je kan stoppen met de plaswekker als je kindje twee weken achtereen droog is gebleven. Heb je de plaswekker gehuurd of geleend? Breng hem dan nog even niet terug. Een terugval is heel normaal en dan is het fijn om de wekker nog in huis te hebben. Begin bij een tegenslag gewoon opnieuw. Na vier droge weken, waarvan twee zonder de plaswekker, heb je hem waarschijnlijk niet meer nodig.

Tips bij het gebruik van een plaswekker

Het is fijn als de training met de plaswekker zo soepel mogelijk gaat. Daarvoor zijn geduld, motivatie en een positieve houding nodig. Vertrouw erop dat je kind in staat is om ook ’s nachts zindelijk te worden. Verder kan je deze tips gebruiken:

• Wees voorbereid op gebroken nachten. Je kindje heeft veel begeleiding nodig. Zodra de plaswekker gaat piepen, trek jij een sprintje naar de kinderkamer. Hierdoor kan je je kleine goed ondersteunen en leert hij sneller.
• Laat je kind extra veel drinken. De plaswekker leert je kind om wakker te worden van een volle blaas. Dat gaat natuurlijk het beste als de blaas ook daadwerkelijk vol is. Je peuter mag dus zoveel drinken als hij wil, ook ’s nachts.
• Zelf doen. Het leerproces gaat sneller als je kind zelf de wekker uitzet en de handelingen daarna uitvoert. Laat hem dus ook zelf zijn natte broek uittrekken, naar de wc gaan en de wekker opnieuw aansluiten. Dit hoeft natuurlijk niet in één keer en je kan altijd een beetje helpen, zeker als je kindje nog wat jonger is.
• Maak er een race van. Als je kind de wekker uit heeft gezet voordat jij bij zijn kamer bent, krijgt hij een muntje. Zo raakt je kleine gemotiveerd om snel te reageren als de plaswekker gaat piepen.
• Ga niet te snel. Het is normaal dat je kind niet op dag 2 al wakker wordt voordat de wekker afgaat. Het stappenplan is er niet voor niks. Pas je beloningen aan op de stap waar jullie zijn. In het begin beloon je hem al voor alleen het wakker worden. Pas later is helemaal droog zijn een reden voor beloning.
• Schrik niet als je kind de wekker niet hoort. Sommige kinderen slapen zo diep, dat ze niet wakker worden van het gepiep. Als jij er wel wakker van wordt, is er niks aan de hand. Reageer snel en maak je kindje op een andere manier wakker. Zo leert hij alsnog wakker te worden van het gevoel van een volle blaas.

Wil je meer weten over de plaswekker en andere methoden om ‘s nachts zindelijk te worden? Kijk dan eens op de website van het Kenniscentrum Bedplassen.