De time-out: wel of niet goed voor je kind?

De time-out: een afwijzing?

Sommige pedagogen menen dat kindjes het als fysieke pijn ervaren om apart gezet te worden. Ze voelen zich niet gesteund als ze een fout maken, maar afgewezen. Ze leren dat papa en mama hen alleen lief vinden als ze alles volgens de regels doen.

De Amerikaanse hoogleraar Psychiatrie Daniel Siegel betoogt dat een time-out alleen op korte termijn werkt. Een kindje wil graag liefde en aandacht van zijn ouders en gaat zich daarom ‘goed’ gedragen. Maar echte gedragsverandering brengt deze opvoedmethode niet teweeg, schrijft Siegel in zijn boek No Drama Discipline.

De time-out: veilige en effectieve opvoedmethode?

Het is wetenschappelijk niet bewezen dat de time-out bij een kindje dezelfde pijnreactie oproept als een fysieke afstraffing. De time-out is juist een bewezen effectieve methode om goed gedrag te stimuleren, zeggen voorstanders. Het is bovendien een goed en geweldloos alternatief voor schreeuwen en slaan, wat vroeger veel gebeurde.

Een voorwaarde is wel dat er sprake is van een veilige, liefdevolle relatie tussen de ouders en het kind. In een thuissituatie waar geweld en dreiging voorkomen, kan een time-out als beangstigend worden ervaren.

Juiste wijze van toepassen

Het is belangrijk dat de time-out niet te vaak en op de juiste wijze wordt toegepast. Zo is het goed om het op een rustige manier te geven. Pas het alleen toe wanneer je kindje ontoelaatbaar gedrag vertoont, niet als hij bang of verdrietig is.

Leg je kindje duidelijk uit wat de maatregel inhoudt, zodat hij weet wat hij kan verwachten als hij apart wordt gezet. Geef ook aan waarom en hoelang hij apart moet zitten, en vertel dat hij weer terug mag komen als de tijd op is. Zodra je kindje goed gedrag vertoont, beloon je hem.

De voor- en tegenargumenten op een rij

Een duidelijk en unaniem oordeel over deze opvoedmethode is er helaas (nog) niet. Het beste is om voor jezelf te bedenken of deze methode bij jullie past. Om je op weg te helpen bij je overweging, staan hieronder de belangrijkste voor- en tegenargumenten op een rij.

Voorstanders geven aan:

• Het is een goede manier om je kindje te laten kalmeren.
• De methode is bewezen effectief: je stimuleert goed gedrag en leert er ongewenst gedrag mee af.
• Er is geen wetenschappelijk bewijs dat aantoont dat een time-out schadelijk is.
• Het is geen straf, maar een rustpauze voor je kindje om weer kalm te worden en te beseffen wat hij verkeerd heeft gedaan.
• Je kindje leert zichzelf, zijn emoties en gedrag ermee te reguleren.
• Na de time-out kan je rustig in gesprek met je kindje: wat gebeurde er? Waarom gedroeg je je stout?
• Het apart zetten werkt goed, als je daarnaast goed gedrag beloont. Het is belangrijk om dat veelvuldig te doen, en de time-out alleen in te zetten bij ontoelaatbaar gedrag.

Tegenstanders geven aan:

• Door het apart zetten voelt je kindje zich afgewezen.
• Je kindje leert met deze methode de verkeerde les: hij (en alles wat bij hem hoort, ook zijn gedrag) mag er niet ‘zijn’.
• Een time-out veroorzaakt bij je kindje dezelfde pijnreactie in de hersenen als een fysieke straf (slaan).
• Ouders zetten deze methode vaak op een verkeerde manier in, waardoor een kindje niet doorheeft waarom hij apart wordt gezet. Een time-out voelt dan als sociale uitsluiting.
• Een time-out is symptoombestrijding. Je kindje gedraagt zich even volgens de regels omdat hij geen straf wil, maar vervalt daarna weer in het oude patroon. Daardoor blijf je de time-out herhalen.
• Met communicatie en contact bereik je meer dan met isolatie.
• Je kan beter kijken naar het gevoel dat er onder het gedrag van je kindje ligt. Misschien is hij boos, verdrietig of moe en gedraagt hij zich daardoor lastig.