Ouders die opvoeden tijdens corona raken uit balans en hangen op de bank met het gezin

De coronacrisis legt met al haar maatregelen veel druk op iedereen. En op gezinnen in het bijzonder. Veel ouders vinden opvoeden in tijden van corona een zware opgave. Hoe komt dit precies en wat kan je eraan doen om je balans weer terug te vinden?

Ouderschap tijdens corona

De coronacrisis vraagt veel flexibiliteit van ouders. In het dagelijks leven zijn nog altijd wat aanpassingen nodig. Kinderen konden lange tijd niet naar school, de kinderopvang, de oppas, de sportclub etc. Deze maatregelen zorgen voor extra druk op het gezinsleven.

De kans is groot dat je de afgelopen tijd thuiswerken, thuisonderwijs en de opvoeding moest combineren. De balans raakt dan gemakkelijk verstoord. Er wordt mogelijk meer van je gevraagd dan je aankan. Met andere woorden: je draaglast is groter dan je draagkracht. Dit kan voor stress en gezinsproblemen zorgen.

Onderzoek naar opvoeden in coronatijd

Om inzicht te krijgen in de ervaring van ouders rondom opvoeden in de crisis, heeft het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid (NCJ) een peiling uitgevoerd.

Ruim 1.000 ouders gaven eind mei aan hoe zij het opvoeden ervaren. Dit deden zij door de Balansmeter (ontwikkeld door de JGZ en de Universiteit Utrecht) in te vullen. Deze tool maakt het mogelijk om de balans tussen de draaglast en draagkracht van ouders te onderzoeken.

Veel ouders uit balans

Uit de peiling blijkt dat ruim 50% van de ouders op dit moment niet in balans is. Zij vinden het opvoeden van hun kind(eren) in deze periode moeilijk. Het opvoeden vraagt dus meer van hen dan ze aankunnen.

Vóór de coronacrisis gaven ouders hun balans gemiddeld een 7,9. Dit is gedaald tot een 5,7. Eén op de drie ouders geeft hun balans zelfs een forse onvoldoende: een 4 of minder. Dit is zeven keer zoveel als voor corona.

Ook laat de meting zien dat ouders tijdens de crisis minder steun hebben ervaren bij het opvoeden, bijvoorbeeld van hun partner, familie, vrienden of buren. Daarnaast geven ouders aan dat ze het moeilijk vinden om de veranderingen en plotselinge gebeurtenissen op te vangen. De coronacrisis vraagt dus veel van het aanpassingsvermogen van ouders.

Tips om je balans terug te vinden

Vind jij het opvoeden tijdens de coronacrisis ook lastig omdat er meer druk op je staat? Dat is helemaal niet gek. Zoals uit het onderzoek blijkt, ben je lang niet de enige die wat uit balans is. De volgende tips kunnen helpen om je weer prettiger te voelen.

  • Praat erover. Let een beetje op elkaar en zoek samen naar oplossingen om de balans weer terug te vinden. Ook je partner, familie, buren of vrienden voelen zich mogelijk niet helemaal in evenwicht. Uit de cijfers blijkt dat ouders minder steun ervaren van hun omgeving. Probeer er daarom voor elkaar te zijn.
  • Zorg voor ontspanning. Zorg voor momenten in je dag waarop je tot rust kan komen. Maak bijvoorbeeld gebruik van de natuur door te wandelen, fietsen of buitenspelen met de kinderen. En neem ook tijd voor jezelf door iets te doen wat jij echt prettig vindt.
  • Zoek informatie en inspiratie. Op internet is veel informatie te vinden voor ouders rondom opvoeden tijdens corona. Neem bijvoorbeeld eens een kijkje bij het Nederlands Jeugdinstituut.
  • Overweeg hulp van professionals. Zij staan voor je klaar om te helpen. Heb je hulp nodig of wil je graag met iemand praten? Neem dan bijvoorbeeld contact op met de JGZ-organisatie in jouw buurt. De jeugdgezondheidszorg is er niet alleen voor je kind(eren) maar ook voor jou als ouder.
  • Wees niet te streng voor jezef. Je wilt waarschijnlijk alles zo goed mogelijk doen. Met alle extra ballen die je in de lucht moet houden, is dat best een uitdaging. Wees lief voor jezelf en streef geen perfectie na in deze tijd.
  • Maak gebruik van digitale middelen om steun te vinden. Even je frustraties delen met je moeder, een goede vriendin of zus kan opluchten. Via videobellen kan je dit veilig doen.
  • Houd vast aan een ritme. Probeer zoveel mogelijk een vast dagritme aan te houden, ook voor je kinderen. Schuif bijvoorbeeld niet met bedtijden. Zo blijf je dicht bij jullie ‘normale’ ritme.
  • Maak je kinderen wegwijs in de maatregelen. Op deze manier snappen zij ook wat er aan de hand is en welke maatregelen nodig zijn. De kans is groot dat je kinderen dan gemakkelijker meewerken.
  • Wees mindful. De ontwikkeling van het virus is onvoorspelbaar. Het kan dan helpen om iets meer op het hier en nu te focussen en niet te ver vooruit plannen te maken.
  • Leef gezond. Probeer gezond te blijven eten en voldoende te bewegen en slapen, zodat je lichamelijk fit blijft. Dat helpt ook om geestelijk in balans te blijven.

Hoe verder?

Inmiddels zijn de maatregelen rondom corona versoepeld en kan er gelukkig steeds meer. Dat maakt het dagelijks leven weer wat makkelijker. Toch blijft het belangrijk om aandacht te houden voor de balans van ouders. De coronacrisis is nog niet voorbij. Naar verwachting zullen de effecten op de samenleving nog lang te merken zijn.

Het NCJ gaat de Balansmeter de komende tijd herhalen. Zo houden ze zicht op hoe ouders het opvoeden ervaren en kunnen ze actie ondernemen waar nodig. Wil je helpen zicht te houden op de balans van ouders? Schrijf je in via dit formulier en je ontvangt een bericht zodra een nieuwe peiling wordt gehouden.

Hoofdfoto: gezinsfotograaf Christophe de Mulder.

Nederlands Centrum voor Jeugdgezondheid

Dit artikel is geschreven in samenwerking met het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid (NCJ). Het NCJ streeft naar een wereld waarin alle kinderen veilig en gezond opgroeien. De organisatie helpt JGZ-professionals om dit doel te bereiken door te signaleren, confronteren en inspireren.

Download onze app

#1 zwangerschaps- en baby-app