Je baby stelt zich open voor anderen

Van primitieve behoeften naar sociaal wezentje

In de eerste periode na de geboorte is je baby vooral bezig met het instinctief bevredigen van zijn primaire behoeften: eten, slapen, warmte en geborgenheid. Zijn primitieve reflexen, zoals de zuigreflex, helpen hem hierbij. In de eerste weken heeft hij zelfs niet eens door dat hij losstaat van de rest van de wereld. Voor zijn gevoel is hij één met de wereld.

Gedurende de eerste maand verandert dit en begint hij met zijn eerste pogingen tot het maken van contact, oftewel sociale interactie. Je baby maakt geluidjes, reageert op je stem en op lichaamscontact, herkent je geur, maakt oogcontact en schenkt je na zo’n 6 weken zijn eerste glimlach.

Je kleine wordt steeds meer een sociaal wezentje. Eerst vooral naar papa en mama, maar als hij zo’n 4 à 5 maanden oud is, wordt hij ook meer open naar andere mensen. Toch wel handig. En opa en oma springen een gat in de lucht!

Veilige basis: papa en mama

Om zich open te kunnen stellen naar andere mensen, heeft je baby een veilige basis nodig om naar terug te keren: papa en mama. De sociale ontwikkeling van je baby begint dus bij jou en je partner. Het is voor zijn sociale ontwikkeling erg belangrijk dat er tussen hem en zijn directe verzorgers een goede hechting is.

Voor een veilige hechting is lichamelijk contact met je kindje belangrijk, maar ook zichtbaar zijn voor hem, je voorspelbaar gedragen en vaste rituelen en ritmes hanteren. Zo ervaart hij structuur en veiligheid en van daaruit durft hij op verkenning te gaan.

Als je baby het zekere gevoel van een veilige basis heeft, kan zijn ontdekkingstocht naar andere personen beginnen. Het geeft hem namelijk het zelfvertrouwen om relaties met anderen te gaan ontwikkelen.

Samen met jou leert hij om van hun gezelschap te genieten. Hij zal dan bijvoorbeeld ook ooms en tantes begroeten met een enthousiast gilletje en een grote glimlach. Maar maak je geen zorgen om jouw erepositie, zijn grootste lach is nog altijd alleen aan jou besteedt.

Anderen ontdekken

Je kindje wordt in deze periode nieuwsgierig naar andere mensen, maar dit betekent niet dat hij gelijk een allemansvriend wordt. Zijn interactie met ‘vreemden’ zal dan ook met wisselend succes verlopen.

Kijk niet gek op als opa en oma de ene keer met een big smile worden begroet, en de andere keer met een twijfelachtige blik, gevolgd door een huilbui. In deze periode kan namelijk een vroege variant van eenkennigheid om de hoek komen kijken.

Je open stellen voor anderen kan ook een beetje eng zijn! Je baby kan verlegen worden en zijn hoofdje afdraaien van andere mensen. Forceer het contact met die ander dan niet, maar geef je kindje de tijd om rustig te wennen aan de andere persoon.

In eerste instantie bestaat de sociale wereld van je baby vooral uit contact met volwassenen. Vanaf een maand of 6 begint je kleine echter ook interesse te tonen in leeftijdsgenootjes. Samen spelen is er alleen nog niet bij, dat komt later pas.

Geen interesse in anderen?

Elke baby is anders. De ene baby is socialer aangelegd dan de andere. Maak je dus geen zorgen als jouw baby geen fanatieke socializer is. Als hij maar iets van interesse toont in de personen in zijn omgeving.

Heeft je baby als hij zo’n 6 maanden oud is nog helemaal geen interesse in zijn omgeving? Of reageert hij niet op contactspelletjes? Dan kan dat een aanwijzing zijn voor een probleem in zijn sociaal-emotionele ontwikkeling. In dat geval is het verstandig om dit te bespreken met je huisarts of de op het consultatiebureau.

Tips voor de sociale ontwikkeling van je baby:

Je baby heeft het maar druk met zijn sociale ontwikkeling. Geen wonder dat het hem soms teveel wordt. Met de volgende tips kan jij hem helpen om zijn social skills te ontwikkelen.

• Laat je baby eens logeren bij opa en oma. Vind je dat moeilijk, ga dan eerst een keertje mee, en laat je baby daarna een keer alleen logeren. Zo leert hij ook met andere verzorgers een band opbouwen.
• Breng vanaf het begin veel face-to-face tijd door met je kleine. Dit stimuleert zijn sociale ontwikkeling.
• Speel aanraakspelletjes zoals ‘komt een muisje aangelopen’, blazen op de buik en zachtjes kietelen. Aanrakingen hebben een ondersteunende functie bij sociale interactie.
• Laat je baby stapje voor stapje kennis maken met anderen als hij het nog wat spannend vindt. Houd je kleintje eerst zelf in je armen, terwijl je naast de ander gaat zitten. Laat die persoon met je kindje spelen en tegen hem praten, zodat je kleine kan wennen. Daarna kan je eens proberen hem op schoot te zetten.
• Nodig regelmatig vrienden met kinderen uit, zodat je baby geregeld in aanraking komt met kinderen van verschillende leeftijden.
• Als je baby naar de kinderopvang (of gastouder) gaat, is dat ook bevorderlijk voor zijn sociale ontwikkeling, omdat hij meer in aanraking komt met andere mensen.
• Knuffels met lieve gezichtjes vormen een goed ‘oefenpubliek’ voor de sociale capriolen van je kindje. Ze zijn immers goede luisteraars.