Reflux bij baby’s

Wat is reflux?

Reflux is het terugstromen van maaginhoud in de slokdarm, met of zonder spugen tot gevolg. Dit kunnen ‘mondjes’ zijn of grotere hoeveelheden voeding. Reflux is een normaal verschijnsel, dat meerdere keren per dag kan optreden bij vrijwel alle gezonde baby’s. Het komt ook voor bij oudere kinderen en volwassenen. Als er sprake is van reflux zonder spugen, noem je dat verborgen reflux.

Bij 70% van de baby’s die 4 maanden oud zijn, leidt reflux tot het terugstromen van de voeding in de mond. Sommige baby’s spugen grotere hoeveelheden voeding uit. Gelukkig blijven de meeste kinderen goed groeien en hebben ze geen last van de reflux. Artsen noemen dit ongecompliceerde reflux.

Refluxziekte

In uitzonderlijke gevallen kan reflux wel tot klachten of problemen leiden. Denk aan onrust en prikkelbaarheid, slecht drinken, achterblijvende groei en soms luchtwegklachten. Als je baby hier last van heeft, spreken we van gecompliceerde reflux of refluxziekte. Dit komt gelukkig maar weinig voor.

Oorzaak reflux

Op de overgang van de slokdarm naar de maag, zit een kringspier. Deze opent zich bij het slikken, zodat voeding de maag in kan. Daarna hoort hij zich weer te sluiten, zodat voeding niet terug de slokdarm in kan stromen.

Bij baby’s is deze kringspier nog niet volledig ontwikkeld, waardoor hij nog niet goed werkt. Soms gaat hij vanzelf even open. Daarnaast is de maag nog niet volgroeid. Om deze redenen kan de (voornamelijk vloeibare) voeding van je baby gemakkelijker terug de slokdarm in stromen.

De kringspier ontwikkelt zich geleidelijk en is volgroeid als je kindje zo’n 18 maanden oud is. Als je kindje last heeft van reflux, worden de klachten vanaf dat moment vaak vanzelf minder.

Symptomen van reflux

Als je baby reflux heeft, herken je dat aan de volgende symptomen:

• Spugen
• Overstrekken
• Veel slikken
• Zuur ruiken uit hun mond
• Kokhalzen

Over het algemeen veroorzaken deze klachten geen problemen en heeft je baby er weinig last van.

Wanneer naar de huisarts?

Veel baby’s hebben reflux en meestal is dit onschuldig. Bij meer dan 90% van de baby’s is het na 12 tot 14 maanden ook spontaan verdwenen. Als je kindje goed groeit, alleen spuugt en er verder geen last van lijkt te hebben, is behandeling dus niet nodig.

Heb je het idee dat je baby wel veel last heeft van zijn reflux of worden de klachten steeds erger? Bespreek dit dan met de arts op het consultatiebureau of met je huisarts. Bij de meeste kinderen horen deze klachten bij de leeftijd en gaan ze vanzelf over naarmate baby’s ouder worden.

Diagnose reflux of refluxziekte

Om vast te stellen of je baby refluxziekte heeft, stelt de arts vragen over de klachten en zijn groei. Ook zal de arts je kindje lichamelijk onderzoeken.

Aanvullend onderzoek in de vorm van röntgenfoto’s, bloedonderzoek of een maagonderzoek is vaak overbodig. Dit wordt alleen overwogen als er alarmsymptomen zijn, zoals een duidelijk verminderde groei of bloed opgeven bij het spugen.

Behandeling van reflux

Wanneer er sprake is van alleen reflux is behandeling in principe niet nodig. Bij veel kinderen speelt een teveel aan voeding een rol, met direct spugen tot gevolg. Het maagje loopt dan als het ware over.

Als de huisarts vermoedt dat je baby refluxziekte heeft, zal hij de behandelopties met jullie bespreken en jullie eventueel doorverwijzen naar een kinderarts. De kinderarts kan samen met jullie nagaan of inderdaad sprake is van refluxziekte bij je kindje en jullie adviseren.

Houdingsadviezen tijdens het voeden

Er worden weleens houdingsadviezen gegeven bij refluxziekte. Het is belangrijk om je kindje na de voeding goed rechtop te houden. Er is veel onderzoek gedaan naar de optimale positie van een baby. Er is echter onvoldoende bewijs dat verhoging van het hoofdeinde effectiever is dan de horizontale positie. In verband met het voorkomen van wiegendood, geldt voor alle kinderen onder de 18 maanden dat slapen in rugligging het veiligst is.

Behandeling van refluxziekte

Als je baby behandeld wordt voor refluxziekte, zijn er een aantal stappen die doorlopen kunnen worden:

1. Voeding indikken. De voeding wordt gedurende twee weken ingedikt met johannesbroodpitmeel. Dit kan zowel bij afgekolfde borstvoeding als bij flesvoeding (kunstvoeding).
2. Proefbehandeling. Als dit onvoldoende effect heeft en de klachten ernstig zijn, wordt de verdikte voeding gestopt en gestart met een proefbehandeling. Je kindje krijgt gedurende 2 tot 4 weken medicijnen. Dit is een ‘proefbehandeling’ omdat uit onderzoek blijkt dat medicijnen bij de meeste kinderen met refluxziekte niet helpen.
3. Medicijnen. Verdwijnen de klachten met de medicijnen, maar komen ze terug na het stoppen met de medicijnen? Dan worden deze opnieuw voorgeschreven voor 3 maanden.
4. Doorverwijzen. Als na 3 maanden de klachten niet verdwenen zijn, wordt je baby eventueel naar een kinderarts doorverwezen.

Medicijnen helpen niet altijd even goed. Daarom is het wel of niet starten met een (proef)behandeling best een lastige keuze. Kijk voor hulp bij het maken van deze keuze, en voor meer informatie over anti-reflux medicijnen op keuzehulp.info.

Gelukkig zijn voedings- en houdingsadviezen vaak al voldoende en verdwijnen de klachten bij de meeste baby’s in het eerste levensjaar.

Tips voor omgaan met reflux

Er zijn een aantal dingen die je zelf kan doen om de refluxklachten van je baby te verminderen.

• Borstvoeding. Zorg bij borstvoeding voor een goede aanlegtechniek. Zo krijgt je kindje zo min mogelijk lucht binnen. Met veel lucht in de maag is de kans op het terugstromen van voeding hoger.
• Flesvoeding. Blijf bij flesvoeding de fles tijdens het drinken goed kantelen, zodat de speen gevuld blijft met melk. Zo voorkom je dat je baby lucht binnenkrijgt. Er zijn ook speciale flessen hiervoor.
• Matras. Het is onvoldoende bewezen dat het verhogen van het hoofdeinde helpt bij reflux. Wel is het zinvol om ervoor te zorgen dat het matrasje in ieder geval niet met het hoofdeinde iets omlaag ligt.

Wil je meer weten over reflux bij baby’s? Kijk op de website van de Maag Lever Darm Stichting of de folder van de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde voor meer informatie.