Insectenbeet herkennen: is je baby gestoken?
De zomer is een heerlijke periode om met je baby eropuit te gaan. Totdat je kindje gestoken wordt door een insect en het een nare bult achterlaat die veel jeukt. Hoe behandel je een insectenbeet bij je kindje en hoe voorkom je dat hij gestoken wordt? Wij geven je een aantal tips zodat je baby jeukvrij de zomer doorkomt.
Wanneer zijn insecten actief?
Insecten kunnen zich beter voortplanten bij warme temperaturen. Hoe hoger de temperatuur, hoe meer insecten er rondvliegen.
Helaas zijn deze beestjes dus vooral actief wanneer wij ook de zon opzoeken. Het verschilt per seizoen welke insecten je het meest tegenkomt:
- Lente: het kwik stijgt weer een beetje, waardoor insecten langzaam uit hun winterslaap ontwaken. Van de bijtende en stekende insecten zijn in de lente vooral steekvliegen, mieren en vlooien actief.
- Zomer: helaas is dit dé periode waarin veel insecten rondvliegen, omdat de zon gedurende deze maanden volop schijnt. Grote kans dat je veel muggen, steekvliegen, mieren, bijen en wespen tegenkomt.
- Herfst: het wordt weer kouder en natter, maar dat schrikt nog niet alle insecten af. In de herfst kan je nog muggen, vliegen en mieren tegen het lijf lopen.
Op websites zoals muggenradar.nl en tekenradar.nl kan je zien wanneer deze insecten het meest actief zijn.
Zo weet je precies wat je moet doen bij een insectenbeet
Zeker wanneer je vaker buiten bent met je kleine kan een insectenbeet voorkomen. Met een EHBO-cursus weet jij precies wat je moet doen bij een vreemde reactie. Wel zo'n fijn idee. En ben je aanvullend verzekerd? Dan krijg je vaak (een deel van) de kosten vergoed!
Waarom steken en bijten insecten?
Het verschilt per insect waarom zij steken of bijten. Wespen en bijen steken meestal alleen wanneer zij zich in het nauw gedreven voelen of wanneer ze het idee hebben dat hun kolonie wordt bedreigd. Bij muggen ligt de oorzaak anders; zij voeden zich met het bloed van dieren. Hierdoor worden jij en je baby als een lekkere maaltijd gezien.
Type insectenbeet herkennen
Als je aan een insectenbeet denkt, denk je vaak als eerst aan een muggenbeet of wespensteek. Maar er zijn ook andere rondvliegende insecten in Nederland die veel narigheid kunnen veroorzaken.
Insectenbeten worden onderverdeeld in twee soorten:
- Giftige insectenbeten: deze veroorzaken een reactie door het gif dat door het insect wordt geïnjecteerd. Denk hierbij aan insectenbeten van wespen, hommels, horzels en sommige mieren.
- Niet-giftige insectenbeten: deze veroorzaken een huidreactie, maar dit is vaak minder heftig en geeft minder kans op een allergische reactie. De steek zelf is meestal niet pijnlijk en je baby voelt het daarom pas nadat hij gestoken is. Muggen, vlooien, luizen en teken geven dit soort beten.
Door een toxische reactie op het gif, reageert ons lichaam heftiger op steken en beten van giftige stekers. Mensen die allergisch zijn voor dit soort beten kunnen er zelfs zoveel last van krijgen dat het gevaarlijk wordt.
Omdat je niet altijd weet hoe je kindje op een insectenbeet reageert, is het raadzaam om de plek van de beet en de reactie van zijn lichaam hierop goed in de gaten te houden. Welke verschillende soorten beten zijn er waar moet je op letten?
Wespensteek
Wespen hebben door hun agressieve karakter een slechte reputatie. Ze kunnen wel tot tien keer achter elkaar steken! Ze laten geen angel achter, maar injecteren wel gif.
Als je baby gestoken wordt, krijgt hij last van een scherpe, brandende pijn, vergelijkbaar met een brandnetelsteek. Zijn huidje kan rood worden en opzwellen. In de meeste gevallen verdwijnt de zwelling binnen enkele uren. Het kan nog wel flink wat jeuk veroorzaken.
Bijensteek
In tegenstelling tot een wesp, laat een bij wel een angel achter als hij je kindje steekt. De betreffende bij sterft hierdoor zelf ook. Bijen steken echter uit zelfverdediging en zijn niet agressief.
De kans is daarom kleiner dat je baby door een bij wordt gestoken dan door een ander insect, zoals een wesp. Via de angel wordt er gif in het lichaam van je kleine gespoten. Hierdoor kan de steek pijn doen en later huidirritatie veroorzaken.
Hommelsteek
Een hommel lijkt op een bij, maar steekt anders: het laat geen angel achter en overlijdt niet na een steek. De hommel is niet agressief, waardoor de kans klein is dat je kleine door dit insect wordt gestoken. Als dat wel gebeurt, kan het jeuk, roodheid en zwelling geven.
Muggenbeet
Een muggenbeet veroorzaakt veel jeuk en geeft een rode, lichte opgezwollen plek op de huid. Bij baby’s en jonge kinderen is een muggenbult meestal veel roder dan bij volwassenen. Maak je je dus geen zorgen als het er iets anders uitziet dan je gewend bent.
Mierenbeet
Een gezellige picknick kan plotseling verstoord worden door een mierenbeet. Mieren worden door hun kleine omvang vaak onderschat, maar een mierenbeet kan flink wat jeuk veroorzaken.
Vooral rode mieren zijn agressief aangelegd. Bij een mierenbeet zwelt de huid op en verschijnt er een klein, rood vlekje. Soms veroorzaakt het kleine vochtblaasjes op de huid.
Tekenbeet
Een teek blijft op de steekplek zitten totdat hij zich heeft volgezogen met bloed. Iedereen kan te maken krijgen met tekenbeten, dus ook je baby. Teken zitten namelijk niet alleen in bosrijke gebieden of in het hoge gras, maar ook in je achtertuin.
Een beet is niet pijnlijk en geeft alleen een rood vlekje op de huid. Wel is het belangrijk om de teek zo snel mogelijk te verwijderen, omdat teken een bacterie met zich mee kunnen dragen die de ziekte van Lyme veroorzaakt. Controleer daarom altijd de huid van je kleine nadat jullie buiten hebben gespeeld.
Dazenbeet (Steekvlieg)
Dazen, of steekvliegen, komen veel voor in een vochtige of landelijke omgeving. De steekvlieg is een agressief insect en slaat toe als het warm en windstil is. Ze hebben geen reden nodig om te bijten, waardoor steken helaas vaak voorkomen. Een dazenbeet veroorzaakt een kleine bult op de huid die veel jeukt en pijnlijk is.
Behandeling van steek of beet
De behandeling van een steek of beet verschilt per insect. Zo moet je de angel verwijderen bij een bijensteek. Doe dit het liefst met je nagel en niet met een pincet, zo voorkom je dat de angel afbreekt. Is je kindje net door een wesp gestoken? Dan kun je het gif nog met een vacuümpompje eruit zuigen. Om een teek te verwijderen heb je een speciale tekentang nodig.
Nadat je dit gedaan hebt, kan je de plek van de beet behandelen met een speciale crème. Dit werkt meestal goed om de jeuk te verzachten en zwelling te verminderen. Bij de drogist zijn verschillende middeltjes verkrijgbaar die geschikt zijn voor jonge kinderen. Een koud washandje of hydrofiele luier op de bult leggen, helpt ook. Zorg ervoor dat je altijd iets in huis hebt om een insectenbeet te behandelen. Zo ben je in ieder geval goed voorbereid!
Als je zelf weleens gestoken bent, weet je hoeveel het kan jeuken. Toch is het belangrijk dat je kindje niet gaat krabben, want dan kan de plek van de beet geïnfecteerd raken. Om dit te voorkomen kan je eventueel de plek afplakken met een pleister.
Is jouw kindje jonger dan 2 jaar?
Let dan bij het kopen van producten ter behandeling van een insectenbeet op dat er geen menthol in zit. Het gebruik van producten met menthol wordt afgeraden omdat het ademhalingsproblemen bij jonge kinderen kan veroorzaken
Wanneer medische hulp inschakelen?
Je kindje kan veel last hebben van jeuk als hij gestoken is, maar gelukkig is het ergste na een paar dagen alweer voorbij. Als je baby echter allergisch is, kan een insectenbeet wel voor veel problemen zorgen. Als je kleine nog nooit gestoken of gebeten is, weet je natuurlijk niet of hij er overgevoelig voor is.
Neem direct contact op met je huisarts als je kindje nadat hij gestoken is last krijgt van:
- Misselijkheid en overgeven
- Diarree
- Duizeligheid en/of flauwvallen
- Kortademigheid, last met ademhalen en/of benauwdheid
- Uitslag of zwelling op andere plekken dan waar hij gestoken is
Als je baby één of meer van deze verschijnselen heeft, is de kans groot dat hij allergisch is.
Je moet altijd medische hulp zoeken als je baby in of rondom zijn mond gestoken is. Dit kan namelijk ernstige complicaties geven, omdat de slijmvliezen in zijn luchtwegen en zijn tong hierdoor kunnen opzwellen.
Het is daarnaast aan te raden om naar je huisarts te gaan als het niet lukt om de angel of teek te verwijderen, of als je vermoedt dat je kindje al meer dan 24 uur rondloopt met een teek. Neem ook contact op met je huisarts als je kindje ongeveer drie maanden na een tekenbeet last krijgt van koorts, hoofdpijn, spierpijn of vermoeidheid. Het kan dan zijn dat de tekenbeet dit nog veroorzaakt en er meer aan de hand is.
Tips om insectenbeten te voorkomen
Je kan het nooit helemaal voorkomen dat je baby gebeten wordt. Door een aantal voorzorgsmaatregelen te nemen, kan je echter wel de kans verkleinen. Met deze tips zorg je ervoor dat jullie zonder zorgen van het mooie weer kunnen genieten:
- Veilig slapen. Door een hor voor het raam van de slaapkamer te hangen, voorkom je dat er ‘s nachts vervelende indringers je huis binnenvliegen. Pas op met klamboe’s, beweeglijke kindjes kunnen deze naar beneden trekken en erin verstrikt raken. Controleer daarnaast zijn slaapkamer op insecten voordat hij zijn oogjes dichtdoet.
- Eropuit. Wanneer jullie naar buiten gaan, kan het raadzaam zijn om een muskietennet over de kinderwagen te hangen. Pas ook op voor mieren en andere insecten als je je baby op het gras neerlegt. Een kleed is vaak comfortabeler voor hem. Kan je kindje al lopen? Dan struint hij fijner over het gras met schoentjes aan.
- Met de auto. Verbaas jij je weleens hoeveel vliegjes er op je auto zitten als je terugkomt van een roadtrip? Het liefst voorkom je dat deze insecten ook je auto binnenvliegen. Kies daarom (als je die mogelijkheid hebt) liever voor de airconditioning in je auto dan voor het openzetten van de ramen.
- Buiten eten. Het is heerlijk om in de zomer samen buiten te eten. Pas alleen op met zoete drankjes en fruit; insecten zijn er namelijk dol op! Je voorkomt de aanwezigheid van extra gasten door tijdig de kliederboel van je kindje op te ruimen en voedsel af te dekken.
- Lichte kleding. Wist je dat wespen op felle kleuren afkomen en steekvliegen op donkere kleuren? Het maakt de outfit van je baby misschien wat saaier, maar door hem witte kleding aan te trekken voorkom je dat hij insecten aantrekt.
- Wapperende handjes. Je baby ontdekt de wereld met zijn grijpgrage handjes. Bij een rondzoemende wesp of bij is dat alleen niet handig. Probeer hem daarom zo vroeg mogelijk te leren dat het geen goed idee is om insecten te slaan. Zo verklein je de kans dat hij gestoken wordt.
Auteur Laura Miller-Sijm
