Koorts bij je baby: hoe komt het en wat kan je eraan doen?

Wat is koorts?

Koorts is een verhoging van de lichaamstemperatuur. Bij 38˚C of hoger spreek je van koorts. Dit is niet iets om je direct zorgen over te maken. Het betekent dat het lichaam van je baby aan het vechten is tegen een ziekteverwekker. Vaak is dit een onschuldig virus of een kinderziekte.

Koorts komt bij kinderen onder de vijf jaar vaak voor. Dit komt doordat hun weerstand nog niet goed opgebouwd is. Het afweersysteem is nog volop in ontwikkeling.

Hoge koorts kind

Heeft je baby 40 graden koorts? Daar schrik je misschien van, maar het is gelukkig niet erg. De hoogte van de koorts zegt eigenlijk niks over de ernst van de ziekte. Hoge koorts is ook niet schadelijk voor het lichaam. Als je ervoor zorgt dat je baby zijn warmte kwijt kan, komt koorts bijna nooit boven de 41 graden uit.

Aanhoudende koorts kind

Wanneer je baby koorts heeft, kan dit een paar dagen tot een week duren. Hoe lang de koorts duurt, zegt weinig over hoe ziek je kindje is. Zijn lichaamstemperatuur zakt vanzelf wanneer de ziekteverwekker uit zijn lichaam weg is.

Oorzaak koorts

Het stijgen van de lichaamstemperatuur is een normale reactie van het lichaam. Dit gebeurt wanneer er ziekteverwekkers, zoals virussen en bacteriën, het lichaam binnenkomen. De koorts helpt bij het vechten tegen de ziekteverwekker. De hoge lichaamstemperatuur zorgt er namelijk voor dat je lichaam meer afweerstoffen maakt. Ook groeien virussen en bacteriën bij een hoge temperatuur minder goed.

Vaak is een onschuldig virus de oorzaak van koorts. Dit gaat meestal samen met andere klachten, zoals keelpijn, verkoudheid, misselijkheid en hoesten. Een infectie met een bacterie kan ook voor koorts zorgen. Soms is een ernstige ziekte de oorzaak, bijvoorbeeld een hersenvliesontsteking. Dit komt gelukkig niet veel voor.

Ook na een inenting kan je kindje korte tijd koorts hebben. Dit is normaal en duurt meestal maar één of twee dagen. Zijn lichaam reageert op de vaccinatie door afweerstoffen aan te maken. Die beschermen hem tegen kinderziektes.

Temperatuur meten bij je baby

Denk je dat je kindje koorts heeft? Dan is het verstandig om zijn temperatuur te meten. De meest betrouwbare manier om dit te doen is via de anus (het poepgaatje). Door een beetje vaseline of billencrème op het puntje van de thermometer te smeren, is het minder vervelend voor je baby.

De temperatuur opmeten onder de tong en onder de oksel is veel minder betrouwbaar. Dit kan je daarom beter niet doen. Bij wat oudere kinderen is een oorthermometer een mogelijkheid. Dit is ook minder nauwkeurig dan via de anus.

Wat te doen bij koorts?

Koorts gaat vanzelf weer over. Er zijn wel een aantal dingen die je zelf kan doen als je kind koorts heeft.

• Zorg dat hij zijn warmte kwijt kan. Kleed je kindje niet te warm aan, maar zorg voor luchtige kleding. In bed is een lakentje vaak genoeg. Krijgt je kleine het koud? Dan kan je hem weer even onder de deken leggen.
• Geef je baby genoeg rust. Door rust herstelt je kind sneller. Binnen in bed blijven is niet nodig als hij zich goed voelt, maar houd de dag rustig.
• Laat je kind extra drinken. Tijdens koorts zweet je kindje veel. Hierdoor raakt hij vocht kwijt. Gaat het drinken moeizaam? Laat hem dan wat vaker kleine beetjes drinken. Wat oudere baby’s kan je ook op een waterijsje laten sabbelen. Geef je borstvoeding? Dan kan je je baby wat vaker aanleggen.
• Houd het gedrag van je baby in de gaten. Zorg dat je in de buurt van je baby blijft en kijk hoe hij zich gedraagt. Doet hij zoals je van hem gewend bent? Dan is hij waarschijnlijk niet erg ziek. Dit kan veranderen, dus blijf het in de gaten houden.

Wanneer naar de dokter?

Als je baby jonger is dan 3 maanden en koorts heeft, moet hij altijd door een arts gezien worden. Hetzelfde geldt voor kinderen met diabetes mellitus, het syndroom van Down of een hart- of longziekte. Ook als je kind medicijnen gebruikt die de weerstand verminderen is het verstandig om bij koorts altijd de huisarts te bellen. . Bij deze kinderen is de kans groter dat ze bij een infectie erg ziek worden. Daarom vraagt de huisarts hierbij vaak de hulp van een kinderarts.

Is je baby ouder dan 3 maanden? Dan is het vooral goed om te letten op bepaalde klachten. Sommige klachten kunnen namelijk een teken zijn van een ernstigere oorzaak. Neem daarom contact op met de huisarts bij:

• Zieker worden en meerdere keren per uur overgeven (met of zonder diarree)
• Sufheid of niet makkelijk wakker krijgen
• Ontroostbaar huilen of kreunen
• Benauwdheid of anders gaan ademen, bijvoorbeeld heel snel of juist korte periodes niet ademen
• Een bleke, grauwe of vlekkerige huid of blauwe lippen
• Rode vlekjes of huidbloedinkjes die niet verbleken als je erop drukt
• Snel zieker worden
• Veel minder drinken (minder dan de helft van normaal)
• Een halve dag niet plassen of geen natte luier hebben
• Een koortsstuip
• Een nieuwe koortsperiode na een paar koortsvrije dagen

Koortsstuip baby: wat te doen?

Sommige kinderen tussen de 6 maanden en 6 jaar krijgen een koortsstuip tijdens een periode van koorts. Dit kan er eng uitzien en lijkt op een epileptische aanval.

Bij een koortsstuip verstijft je kindje en maakt schokkende en trekkende bewegingen met zijn armen en benen. Ook kan hij even buiten bewustzijn raken. Een koortsstuip duurt meestal maximaal 15 minuten. Daarna is je kindje nog een uurtje suf. Van zo’n koortsstuip kan je erg schrikken. Dat is heel begrijpelijk, maar gelukkig kan het bijna nooit kwaad.

Mocht je kindje een koortsstuip krijgen, probeer dan kalm te blijven. Leg je kindje op zijn buik of zij met zijn hoofd omlaag. Zo kan hij goed blijven ademen. Bel voor de zekerheid altijd de huisarts.

Medicijnen bij koorts

Je hoeft koorts niet te onderdrukken met medicijnen. Het gaat vanzelf weer over. Als je kindje zich erg vervelend voelt of pijn heeft, kan je hem vanaf 3 maanden een paracetamol zetpil geven. Lees de bijsluiter goed door en geef de juiste doseringen. Je kan beter geen aspirine geven. Dit kan bij jonge kinderen schadelijk zijn.

Veel mensen denken dat je bij hoge koorts een antibioticakuur nodig hebt. Antibiotica werkt alleen tegen bacteriën, en vaak is een virus de oorzaak bij koorts. Antibiotica werkt niet tegen virussen en heb je daarom meestal niet nodig. Daarnaast is het lichaam van je kleine vaak sterk genoeg om de ziekteverwekker zelf te overwinnen. Daar wordt zijn afweersysteem juist sterker van.