Vrouw bereidt gesprek over zwangerschap met haar werkgever voor

De rechten van zwangere vrouwen op de werkvloer worden lang niet altijd nageleefd. Dat blijkt uit onderzoek van 24Baby.nl naar de ervaringen van (aanstaande) moeders op hun werk.

In totaal deden er 2.463 vrouwen in loondienst mee aan het onderzoek, waarvan een deel op dit moment zwanger is en een deel recent bevallen. Op deze pagina vind je persinformatie over het onderzoek.

Wat zijn je rechten rond zwangerschap op je werk?

  • Medische afspraken onder werktijd worden doorbetaald
  • Je werkgever licht je voor over je rechten en plichten tijdens de zwangerschap
  • Je hebt inzage in de Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E)
  • Als je dat wil, mag je (onbetaald) extra pauze nemen, tot maximaal 1/8 van je werktijd
  • Er is een rustplek met bed of bank beschikbaar
  • Je hoeft geen onregelmatige diensten te draaien
  • Je bent vrijgesteld van overuren
  • Als je gevaarlijke werkzaamheden verricht, mag je tijdelijk ander werk doen
  • Je bent vrijgesteld van zware fysieke arbeid

Gebrek aan informatie

De meeste vrouwen blijken niet goed op de hoogte te zijn van hun rechten. Maar liefst 90,7% van de respondenten geeft aan niet alle rechten te kennen. Dit ligt vooral aan een gebrek van informatie vanuit de werkgever. In 83% van de gevallen heeft de werkgever niet of nauwelijks informatie verstrekt.

De meerderheid van de vrouwen gaat wel zelf op zoek naar informatie. Zo raadpleegt 64,3% websites over zwangerschap en krijgt 30% advies van de verloskundige. Ook collega’s en vrienden of familie worden gevraagd.

Toch blijkt dat dit niet voldoende is. De meeste vrouwen kennen niet al hun rechten. Bovendien weet ruim 80% van de respondenten niet waar je een klacht kan indienen als je met zwangerschapsdiscriminatie te maken krijgt.

Negatieve reacties op de werkvloer

Uit het onderzoek blijkt dat werkgevers een zwangere werknemer vaak nog ingewikkeld vinden. Reacties als ‘leuk voor jou, maar slecht voor de zaak’ worden genoemd. Dit verhoogt voor veel vrouwen de drempel om voor hun rechten op de komen.

Ook vanuit collega’s zijn de reacties niet altijd positief. Zij vinden het soms oneerlijk dat de zwangere werknemer extra pauze mag nemen, waardoor voor hen de werkdruk toeneemt. Zo gaf één van de respondenten als voorbeeld: ‘Ze gaven aan dat ze ervan baalden dat zij nu harder moeten werken, omdat ik bepaalde dingen nu even niet kan.’

Zwangerschapsdiscriminatie op het werk

Zwangerschapsdiscriminatie blijkt nog steeds vaak voor te komen. Werkgevers weigeren regelmatig om rechten toe te staan. Van de vrouwen die zware fysieke arbeid verrichten voor hun werk, moest bijna een kwart hiermee doorgaan tijdens de zwangerschap (23,2%). Ruim 30 procent van de vrouwen die daar behoefte aan hadden, mocht van de werkgever geen extra pauze nemen (30,5%).

Andere vormen van discriminatie zijn het niet verlengen van het contract, het mislopen van een promotie of bonus en gedwongen worden om minder uren te werken of een lagere functie te vervullen.

Hoewel bijna een kwart van de respondenten aangaf mogelijk gediscrimineerd te zijn, ondernam 89,2% geen actie. Onder degenen die wel actie ondernamen, was ongeveer de helft succesvol.

Checklist zwanger en werk

Hoewel het lastig kan zijn om voor je rechten op te komen, is het wel belangrijk. Je hebt deze rechten niet voor niets, ze zijn bedoeld om jouw gezondheid en die van je kindje te beschermen.

Met de Checklist Zwanger & Werk kan je goed voorbereid met je werkgever in gesprek gaan. Al je rechten staan erop, zodat je zeker weet dat alles ter sprake komt.

Krijg je toch te maken met zwangerschapsdiscriminatie? Maak daar dan melding van bij het College voor de Rechten van de Mens.