Doula: een persoonlijke bevallingscoach

Wat is een doula?

Een doula is een professional die jou kan ondersteunen bij de niet-medische onderdelen van je zwangerschap en bevalling. Samen met je verloskundige begeleidt ze je tijdens je zwangerschap en coacht je door de bevalling heen. Dit kan zowel bij een thuisbevalling als in het ziekenhuis. Daarnaast houdt ze je geboorteplan in de gaten en zorgt ervoor dat je bevalling voor jou zo prettig mogelijk verloopt.

In Nederland zijn bijna geen mannelijke doula’s geregistreerd, dus het is vooralsnog vrijwel altijd een vrouw.

Wat doet een doula

Een doula ondersteunt je tijdens je zwangerschap, bevalling en kraamperiode. Ze zijn niet medisch onderlegd en nemen op dat gebied dus geen beslissingen. Het verschilt per persoon welke taken een doula uitvoert. Wel zijn er een aantal ‘basistaken’:

Tijdens je zwangerschap

Al tijdens je zwangerschap heb je meestal eerst een kennismakingsgesprek. In totaal heb je gedurende je zwangerschap nog twee tot vijf gesprekken. Hierin leren jullie elkaar goed kennen en kan jij je wensen en angsten bespreken.

Daarnaast is een doula bereikbaar via de mail of telefoon als je tussendoor vragen hebt. Eventueel kan ze je helpen met het schrijven van een geboorteplan. Sommige bevallingscoaches geven ook zwangerschapscursussen, zoals HypnoBirthing.

Tijdens je bevalling

Vanaf 37 weken zwangerschap is je doula 24 uur per dag bereikbaar. Bij de eerste tekenen van de bevalling komt ze naar je toe en blijft ze bij je gedurende de geboorte van je kindje. Tijdens je bevalling doet je bevallingscoach alles wat nodig is om je te helpen. Dit kan variëren van hulp bij de juiste ademhaling en houding tot het klaarmaken van thee en snacks.

Na de geboorte

In je kraamtijd word je verzorgd door een kraamverzorgende. Een doula kan aanvullende niet-medische hulp bieden. Omdat zij intensief bij je zwangerschap en bevalling betrokken is, kan je hier goed met haar over napraten. Dit kan helpen bij het emotionele herstel van je bevalling.

Wanneer neem je contact op met een doula?

Zodra je weet dat je zwanger bent, kan je contact opnemen met een bevallingscoach. Sommige vrouwen doen dit zelfs al voordat ze in verwachting zijn, anderen pas een paar dagen voor de bevalling. Er is geen vast tijdstip waarop je een coach kan inschakelen, jij weet zelf het beste of en wanneer je extra steun nodig hebt.

Wat kost een doula

Doula is een vrij beroep, dus iedere bevallingscoach mag zelf een tarief vaststellen. Bovendien verschillen de diensten die worden aangeboden per persoon, waardoor de prijs ook kan wisselen. Gemiddeld kost het hele traject tussen de € 400 en € 1.000. Hier komen soms nog reiskosten bij. Deze kosten worden niet gedekt vanuit de basisverzekering. Sommige verzekeraars vergoeden wel een deel vanuit een aanvullend pakket. Informeer hierover bij je eigen verzekeraar.

Let op: dit is de tijd van het jaar dat je kan overstappen van zorgverzekering. Tijdens je zwangerschap heb je andere zorgkosten. Daarom is het verstandig om nu goed naar je zorgverzekering te kijken. Lees hier alles over in het artikel zorgverzekering en je zwangerschap. Je kan zorgverzekeringen bijvoorbeeld vergelijken bij Independer.

Rol van je partner tijdens je bevalling

Als je een partner hebt, ben je misschien bang dat een doula hem of haar in de weg zal staan. Dit is meestal niet het geval. Je partner en je bevallingscoach vormen samen een team om jou zo goed mogelijk te ondersteunen. Doordat de coach praktische taken overneemt, kan je partner zich vaak juist beter focussen op jouw behoeftes.

Waarom een doula?

Jij weet zelf het beste of een doula bij jou past. Sommige vrouwen willen alleen hun partner of een vertrouwd persoon bij zich hebben tijdens de bevalling. Als je het wel fijn vindt om een bevallingcoach te hebben, kan dat verschillende redenen hebben:

• Je wil iemand die non-stop aan je zijde is. Medische zorgverleners komen in de eerste fase van de bevalling alleen af en toe kijken hoe het gaat. Een doula blijft constant bij je om je te ondersteunen.
• Je bent bang voor de bevalling. Misschien is het je eerste kindje of heb je een nare ervaring gehad. Als je bevalangst hebt, wil je mogelijk iemand naast je hebben die er alles aan doet om jouw bevalling prettig te laten verlopen.
• Je ben alleen. Als je geen partner of familie/vrienden in de buurt hebt, kan een doula je extra ondersteuning bieden. Zo heb je minder het gevoel dat je het alleen moet doen.
• Je partner vindt het erg spannend. Een doula kan niet alleen jou ondersteunen en helpen ontspannen, maar ook je partner. Hierdoor maken jullie de geboorte allebei bewuster mee.
• Je hebt een medische indicatie gekregen. Ook in het ziekenhuis kan een doula je bijstaan tijdens de geboorte. Zij kan je helpen in het contact met de artsen en zorgen dat je geboorteplan zoveel mogelijk gevolgd wordt.

Waar vind je een doula?

Doula’s worden steeds populairder, dus de kans is groot dat er één bij jou in de buurt zit. Via de beroepsvereniging voor doula’s vind je een overzicht van bevallingscoaches die minimaal drie geboortetrajecten per jaar begeleiden en zich jaarlijks laten bijscholen. Zij bemiddelen ook bij eventuele klachten.

Verschil met de verloskundige

Een doula is geen vervanging voor een verloskundige of kraamverzorgende. Ze heeft geen medische training gehad en kan dus geen beslissingen nemen op dat gebied. Wel kan ze je eventueel doorverwijzen als er medische problemen zijn tijdens je zwangerschap.

Je verloskundige begeleidt je zwangerschap en bevalling dus op medisch gebied. Ze controleert of je kindje goed groeit en houdt jouw gezondheid in de gaten. Na je bevalling neemt de kraamverzorgende deze taak deels over en houdt je medische herstel en dat van je baby bij.

Tips bij het kiezen van een doula

De keuze voor een doula is heel persoonlijk. Het belangrijkste is dat er een klik tussen jullie is en dat je haar volledig vertrouwt. De volgende tips kunnen je helpen bij je keuze.

• Doe een kennismakingsgesprek. Zo leer je elkaar kennen en kan je kijken of er een klik is. Als je na dit gesprek toch niet zo’n goed gevoel hebt bij iemand, voel je dan niet verplicht de rest van het traject in te gaan. Het gesprek is vrijblijvend.
• Denk aan de reistijd. Het is verstandig een doula te kiezen die minder dan een uur reistijd heeft naar jouw huis. Op die manier weet je zeker dat ze er op tijd kan zijn als de bevalling begint. Bovendien bespaar je reiskosten.
• Schrijf vragen en twijfels op. Zet voor aanvang van het kennismakingsgesprek je belangrijkste vragen en eventuele twijfels op papier. Zo weet je zeker dat je alle antwoorden krijgt die je nodig hebt om je keuze te maken.
• Neem je partner mee naar de gesprekken. De bevallingscoach is er niet alleen om jou te ondersteunen, maar ook je partner. Het is dus ook belangrijk dat je partner een klik met haar heeft.
• Voer de gesprekken bij jou thuis. Dan ben je in een vertrouwde omgeving. Bovendien kan je coach meteen je huis leren kennen, wat haar meer inzicht geeft in jouw leefsituatie. Zo kan ze je zwangerschap en bevalling optimaal begeleiden.