Koffie tijdens zwangerschap: hoeveel cafeïne mag je binnenkrijgen?
Drink je graag koffie? Als je zwanger bent, is het goed om te letten op hoeveel cafeïne je binnenkrijgt. Deze stof zit niet alleen in koffie, maar ook in thee, chocolade en zelfs cafeïnevrije koffie. Hoe zit het precies met cafeïne en koffie tijdens je zwangerschap? En wat zijn goede andere keuzes?
Wat is cafeïne?
Cafeïne is een oppeppende stof die via voedingsmiddelen in je bloed terechtkomt. Je krijgt het vooral binnen als je koffie en thee drinkt. Het kan een positieve invloed hebben op je concentratievermogen, alertheid en energie. Maar, cafeïne kan ook een keerzijde hebben: rusteloosheid, hoofdpijn en prikkelbaarheid. Als je te veel drinkt, kan je ook moeite krijgen met slapen.
Hét e-book over voeding tijdens je zwangerschap
Ben je zwanger? Dan is gezond eten extra belangrijk. Wat kan je beter niet eten? En hoe zorg je dat je alle nodige voedingsstoffen binnenkrijgt? Je leest het allemaal in ons e-book.
Cafeïne en theïne
Door de naam denk je misschien dat cafeïne en theïne verschillend zijn. Het zijn echter niet twee aparte stoffen, maar precies hetzelfde. Er zit dus geen verschil tussen cafeïne en theïne, het gebruik van de naam wisselt alleen soms.
Wist je dat…?
…cafeïne al binnen drie tot vier minuten in je bloed terechtkomt?
Koffie en zwanger: wat wordt aangeraden?
De meeste artsen raden zwangere vrouwen aan om niet meer dan 200 mg cafeïne per dag te nemen. Afhankelijk van welke koffie je drinkt, is dit ongeveer een tot drie kopjes per dag. Nog beter is om tijdens je zwangerschap helemaal geen cafeïne binnen te krijgen. Ook wanneer je borstvoeding geeft, is dit het beste.
Cafeïne zit in meer dan alleen koffie. Je moet dus ook de cafeïne die je uit andere bronnen haalt meetellen. Zoals je in onderstaande tabel kan zien, kom je cafeïne verrassend vaak tegen.
| Product | Cafeïnegehalte per portie | Cafeïnegehalte per 100ml/100g |
|---|---|---|
| Filterkoffie (Kopje 125 ml) | 56 mg | 45 mg |
| Instantkoffie (Kopje 125 ml) | 56 mg | 45 mg |
| Espresso (Kopje 50 ml) | 67 mg | 134 mg |
| Starbucks koffie 'Grande' (Beker 473 ml) | 330 mg | 70 mg |
| Cafeïnevrije koffie (Kopje 125 ml) | 3 mg | 2,5 mg |
| Zwarte thee (Kopje 125 ml) | 28 mg | 22 mg |
| Groene thee (Kopje 125 ml) | 19 mg | 15 mg |
| Chocolademelk (Beker 180 ml) | 8 mg | 4 mg |
| Cola (Glas 200 ml) | 22 mg | 11 mg |
| Energiedrank (Blikje 250 ml) | 80 mg | 32 mg |
| Energieshotje (Blikje 60 ml) | 80 mg | 135 mg |
| Pure chocolade (14 gram) | 7 mg | 53 mg |
| Melk chocolade (14 gram) | 2 mg | 17 mg |
Let op: De hoeveelheid cafeïne van een kop koffie of een kop thee kan per merk en manier van klaarmaken sterk verschillen. Een mok koffie bevat bijvoorbeeld tussen de 200 en 250 ml, dubbel zoveel als in de tabel beschreven staat!
Wat zijn de mogelijke gevolgen van cafeïne tijdens zwangerschap?
Er zijn wisselende berichten over de gevolgen van cafeïne tijdens de zwangerschap. Er is veel onderzoek naar gedaan. Het is alleen niet veilig om zwangere vrouwen expres veel cafeïne te laten drinken en de effecten daarvan te onderzoeken. Daardoor kunnen de onderzoeken geen sterk bewijs geven. De onderzoeken die zijn gedaan, geven vaak ook heel verschillende resultaten.
Wetenschappers kunnen hierdoor moeilijk zeggen of cafeïne echt de oorzaak is van de negatieve gevolgen die onderzocht zijn. Wel kunnen ze zien dat vrouwen met de mogelijke gevolgen hieronder, vaker meer cafeïne binnenkregen.
Daarom is het advies dan ook: minder dan 200 mg cafeïne per dag. Dit is om te voorkomen dat te veel cafeïne tijdens je zwangerschap voor jou en voor je baby vervelende gevolgen heeft.
Mogelijke gevolgen voor je baby
Het gebruik van cafeïne lijkt te maken te hebben met de volgende gevolgen voor je baby:
- Vertraagde groei. Baby’s van moeders die meer koffie drinken dan wordt aangeraden, lijken een grotere kans te hebben op een lager geboortegewicht.
- Onrustige baby. Cafeïne wordt via jouw bloed aan je baby meegegeven. Je kleine reageert daar sterker op dan jij. Het hart kan hierdoor onregelmatiger gaan kloppen en hij kan onrustig en slapeloos worden.
- Miskraam of vroeggeboorte. Het risico op een miskraam of vroeggeboorte kan bij te veel cafeïnegebruik stijgen.
- Overgewicht als kind. Mogelijk kan cafeïne ervoor zorgen dat je kind meer kans heeft op overgewicht. Als je meer dan 300 mg cafeïne per dag drinkt, is dit risico extra hoog.
Mogelijke gevolgen voor jou
Voor jou kan het gebruik van cafeïne tijdens de zwangerschap mogelijk de volgende gevolgen hebben:
- Verhoogde bloeddruk. Cafeïne verhoogt je bloeddruk. Dit wil je niet tijdens je zwangerschap en kan slapeloosheid en hoofdpijn veroorzaken.
- Brandend maagzuur. Koffie prikkelt je maag om extra maagzuur aan te maken. Hierdoor kan je tijdens je zwangerschap meer last krijgen van brandend maagzuur.
- Vruchtbaarheid. Volgens een aantal onderzoeken kan te veel cafeïnegebruik ook een nadelig effect hebben op je vruchtbaarheid.
- Bescherming tegen zwangerschapsdiabetes. In sommige onderzoeken lijkt het erop dat cafeïnegebruik van minder dan 200 mg per dag een voordeel kan hebben. Het zou mogelijk kunnen beschermen tegen het krijgen van zwangerschapsdiabetes.
Andere keuzes in plaats van koffie tijdens zwangerschap
Drink je graag koffie? Kies dan tijdens je zwangerschap liever voor de cafeïnevrije variant. Helemaal zonder cafeïne is dit niet, maar je kan jezelf iets meer kopjes per dag gunnen. Gelukkig smaakt cafeïnevrije koffie steeds meer naar ‘echte’ koffie.
Andere keuzes in plaats van koffie zijn:
- Zwarte of groene thee (niet meer dan drie koppen per dag)
- Kruidenthee (zoals rooibos, kamille en munt, maar geen venkel, anijs, sterrenmix of zoethout)
- Chai latte (let wel op het gebruik van kaneel en anijs)
- Warme chocolademelk
