Coronavaccin en zwanger: hoe zit het?

Vaccineren en zwanger

Er zijn veel vaccinaties die je tijdens je zwangerschap veilig kan krijgen. Al sinds de jaren zestig worden zwangere vrouwen ingeënt tegen verschillende ziektes. Denk aan de 22-wekenprik, die jou en je baby beschermt tegen kinkhoest. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat dit vaccin veilig is voor jou en je ongeboren kindje. Dit geldt ook voor veel andere vaccins.

Wat is het coronavaccin?

Het coronavaccin is een inenting waarin een klein stukje informatie van het coronavirus zit. Word je hiermee ingeënt? Dan reageert je lichaam hierop door een bepaald eiwit aan te maken. Ditzelfde eiwit zit ook als uitsteeksels aan de buitenkant van het coronavirus. Je afweersysteem herkent dit eiwit als lichaamsvreemd en zal een tegenaanval inzetten. Dit doet het door antistoffen aan te maken. Dit zijn stofjes die je lichaam beschermen tegen ziekteverwekkers.

Op deze manier kan je lichaam antistoffen tegen het coronavirus maken, zonder er ziek van te worden. Raak je na vaccinatie besmet met corona? Dan herkent je lichaam het virus direct en de antistoffen vallen het coronavirus gelijk aan. Dit maakt de kans dat je er ziek van wordt heel klein.

Angsten rondom vaccinatie

Omdat het om een nieuw vaccin gaat, hebben sommige mensen nog hun twijfels bij de coronavaccins. Ze zijn bijvoorbeeld bang dat het coronavaccin hun DNA kan veranderen. Dit is gelukkig niet het geval. Wanneer je lichaam na de inenting antistoffen heeft aangemaakt, is het stukje informatie van het virus niet meer nodig. Je lichaam breekt het dan vanzelf af. De informatie kan niet in je DNA terechtkomen. Je hoeft dus niet bang te zijn dat het coronavaccin je DNA verandert.

Daarnaast zijn sommige mensen bang dat ze door het vaccin met het coronavirus besmet raken. Ook dit is niet waar. Het coronavaccin is geen levend vaccin, zoals bijvoorbeeld het vaccin tegen bof, mazelen en rode hond. Het eiwit dat je lichaam na vaccinatie aanmaakt, kan zich niet voortplanten (er wordt geen levend virus gemaakt). Dit betekent dat je van het coronavaccin geen corona kan krijgen.

Coronavaccin en zwanger

Ben je zwanger en twijfel je over een coronavaccinatie? Dan adviseert het RIVM om je te laten inenten. Wanneer je tijdens je zwangerschap met het coronavirus besmet raakt, is de kans om ernstig ziek te worden groter. Het vaccin maakt deze kans kleiner. Artsen zien steeds meer zwangere vrouwen met corona op de Intensive Care. De meeste van deze vrouwen zijn niet ingeënt. Daarom geven ook artsen en gynaecologen het dringende advies om je te laten inenten. Ontdek op de website van Rijksoverheid hoe je hiervoor een afspraak kan maken.

Inmiddels hebben in de Verenigde Staten ruim 175.000 zwangere vrouwen een coronavaccinatie gekregen. Ongeveer 4000 zwangere vrouwen hebben meegedaan aan onderzoek en zo’n 700 van hen zijn bevallen tijdens het onderzoek. Bij hen werden geen bijzondere bijwerkingen of nadelige effecten op de zwangerschap of op het kindje gezien. Daarom is nu duidelijk dat het vaccin gegeven kan worden aan zwangere vrouwen.

Net als iedereen kan je ook als je zwanger bent bijwerkingen van het coronavaccin krijgen. Krijg je koorts na de inenting? Dan kan je dit met paracetamol behandelen.

Het coronavaccin en je ongeboren baby

De antistoffen die je aanmaakt door het coronavaccin kunnen in het tweede en derde trimester van de zwangerschap ook bij je baby komen. Dat is niet schadelijk. Op deze manier kan je tijdens je zwangerschap juist al wat bescherming tegen het coronavirus meegeven aan je ongeboren kind.

Het advies is om je te laten inenten met een vaccin van Pfizer of Moderna. Van deze vaccins is bekend dat ze niet voor bijzondere bijwerkingen zorgen als je zwanger bent. Bij de vaccins van AstraZeneca en Janssen moet dit nog verder onderzocht worden.

Boosterprik tijdens zwangerschap

Ben je ingeënt met twee prikken? Dan zorgt een derde boosterprik ervoor dat je genoeg beschermd blijft tegen het coronavirus. De boostervaccinatie krijg je minimaal 6 maanden na je laatste inenting. In de komende maanden kunnen steeds meer mensen de uitnodiging hiervoor verwachten.

Ook tijdens je zwangerschap kan je veilig de boosterprik halen. Hiermee maak je de kans kleiner dat je ernstig ziek wordt van Covid-19. De verwachting is dat je na de boostervaccinatie niet meer bijwerkingen krijgt dan na de eerdere coronavaccinatie(s) die je gekregen hebt.

Verschillende soorten coronavaccins

Omdat er veel vaccins nodig zijn en de nood hoog is, werken meerdere farmaceutische bedrijven aan een coronavaccin. Daarom zijn er verschillende vaccins op de markt. De volgende vaccins worden in Nederland gebruikt:

• BioNTech/Pfizer (mRNA vaccin). Het vaccin van BioNTech/Pfizer werkt bij meer dan 90 procent van de mensen tegen (ernstige) ziekte door het coronavirus. Na inenting worden dus nog maar maximaal 10 van de 100 mensen ziek. Je krijgt bij deze vaccinatie twee prikken. De tweede prik volgt minimaal drie weken na de eerste. Na de tweede prik duurt het nog een week voordat je maximaal beschermd bent.
• Moderna (mRNA vaccin). Ook dit vaccin werkt bij meer dan 90 procent van de mensen om de kans om ziek te worden te verlagen. Je hebt twee inentingen nodig voor voldoende bescherming. De tweede prik krijg je minimaal vier weken na de eerste prik. Bij dit vaccin ben je twee weken na de tweede prik maximaal beschermd.
• AstraZeneca (vector vaccin). Het vaccin van AstraZeneca voorkomt ziekte door het coronavirus bij 60 tot 80 procent van de mensen. Het vaccin beschermt voor 90% tegen ernstige ziekte met ziekenhuisopname door het coronavirus. Het vaccin bestaat uit twee prikken en wordt alleen gebruikt bij mensen geboren in 1960 of eerder.
• Janssen (vector vaccin). Uit onderzoek blijkt dat dit vaccin bij 66 procent van de mensen beschermt tegen ziekte door het coronavirus. Daarnaast beschermt het vaccin 85 procent van de ingeënte mensen tegen ernstige ziekte door corona. Voor dit vaccin is maar één prik nodig. Het duurt 28 dagen tot de maximale bescherming is bereikt.

In korte tijd een veilig vaccin

Dat de coronavaccinatie in korte tijd is ontwikkeld, betekent gelukkig niet dat het niet veilig is. Het vaccin is goed gecontroleerd en voldoet aan alle eisen die voor vaccinaties gelden. De ontwikkeling van dit vaccin kan zo snel gaan, omdat onderzoekers van over de hele wereld hier met veel personen tegelijk non-stop aan werken. Ze werken samen om deze vaccinaties snel te kunnen ontwikkelen. Hierbij maken ze ook gebruik van kennis die al bestond over andere virussen en vaccins die op dezelfde manier werken. Dit zorgt ervoor dat de coronavaccins snel ontwikkeld en goedgekeurd kunnen worden.

Coronavaccin en borstvoeding geven

Je kan het coronavaccin nemen als je borstvoeding geeft. In het vaccin zit een stukje informatie van het coronavirus. Het bevat niet het coronavirus zelf. Daardoor kan er dus geen virus in je moedermelk terechtkomen en je kindje besmetten. Bij moeders die het coronavaccin kregen terwijl ze borstvoeding geven werden geen ernstige nadelige effecten gezien voor het kindje. De Gezondheidsraad ziet dan ook geen bezwaar tegen een coronavaccinatie als je borstvoeding geeft.

Een aantal vrouwen merkte na coronavaccinatie dat hun melkproductie minder was. Dit leek vooral voor te komen bij vrouwen die bijwerkingen kregen van het vaccin, zoals koorts of vermoeidheid.

De antistoffen die je aanmaakt na de vaccinatie komen wel in de moedermelk terecht. Hierdoor kan je kindje via de borstvoeding deze mogelijke bescherming tegen het coronavirus meekrijgen. Het is alleen nog niet duidelijk hoe goed en hoe lang deze antistoffen het kindje kunnen beschermen tegen het virus.

Coronavaccin en kinderwens

Wanneer je zwanger wil worden, vraag je je misschien af of het coronavaccin veilig is. Gelukkig is er tot nu toe geen enkele aanwijzing om aan te nemen dat het vaccin invloed heeft op de vruchtbaarheid van de vrouw of de man. Je kan de coronavaccinatie dus zonder gevaar nemen als je een kinderwens hebt. Er is ook geen advies om een bepaalde tijd te wachten met zwanger worden na coronavaccinatie.

Wil je zwanger worden met behulp van een IVF-behandeling? Bespreek dan met je gynaecoloog of fertiliteitsarts wanneer je het beste ingeënt kan worden tegen corona.

Coronavaccin en kinderen

De komende tijd worden in Nederland alleen volwassenen en kinderen vanaf 12 jaar ingeënt tegen het coronavirus. Je kindje krijgt de coronavaccinatie dus voorlopig nog niet. Dit komt omdat er nog te weinig onderzoek is gedaan naar het coronavaccin bij kinderen. Onderzoekers onderzoeken daarom eerst of de vaccinaties bij kinderen werken en of ze voor hen veilig zijn.

Gelukkig lijken kinderen minder gevaar te lopen dan volwassenen bij het coronavirus. Ze raken minder snel besmet en worden meestal minder ziek van het coronavirus. Lees hier meer over het coronavirus bij kinderen >>

Kan je weer ‘normaal’ leven na de coronavaccinatie?

Het duurt waarschijnlijk nog een tijd voordat er genoeg mensen gevaccineerd zijn om de verspreiding van corona te stoppen. Hoelang dit precies duurt, hangt onder andere af van de ontwikkeling van het virus en van de vaccins.

Ben je gevaccineerd? Dan kan je helaas nog niet meteen terug naar het ‘oude normaal’. Je kan nog steeds besmet worden door anderen, al is de kans dat je hier ziek van wordt heel klein. Maar daardoor kan je nog steeds besmettelijk voor anderen zijn. Daarom is het ook na de inenting belangrijk om je te blijven houden aan de basisregels, zoals vaak je handen wassen en thuisblijven bij klachten.