GUO: een Geavanceerd Ultrageluid Onderzoek tijdens je zwangerschap
Als je zwanger bent, hoop je natuurlijk dat je kindje helemaal gezond is. Soms zijn er echter redenen om het kindje in je buik extra te onderzoeken. Je krijgt dan een echo waarbij uitvoerig wordt gekeken naar mogelijke afwijkingen. Dit heet een geavanceerd ultrageluid onderzoek (GUO).
Wat is een GUO?
Een GUO is een uitgebreid echo-onderzoek, waarbij gekeken wordt naar lichamelijke afwijkingen bij je ongeboren baby of naar zwangerschapscomplicaties die de gezondheid van je kindje in gevaar kunnen brengen. Dit onderzoek is uitgebreider dan de 20-weken echo.
Wanneer je verloskundige of gynaecoloog vermoedt dat er een afwijking is, kan deze worden opgespoord met een GUO. Er wordt hierbij extra goed gekeken naar afwijkingen waar je baby een verhoogd risico op heeft of waar een vermoeden op bestaat.
Je gaat voor een GUO meestal naar een academisch centrum voor prenatale diagnostiek. De echo wordt uitgevoerd door zeer ervaren echo-specialisten en met echoapparatuur die aan bepaalde eisen voldoet.
Download onze app
#1 zwangerschaps- en baby-app
Twee typen GUO
Er kunnen verschillende redenen zijn waarom je een GUO krijgt. Deze indicaties worden opgedeeld in twee typen:
- GUO type 1: hiervoor kom je in aanmerking als je op voorhand een verhoogde kans hebt op een aangeboren afwijkingen bij je kindje.
- GUO type 2: hiervoor kom je in aanmerking als er tijdens een gewone echo, bijvoorbeeld de 20-weken echo een (verdenking op een) afwijking wordt gevonden.
Sommige vrouwen maken zich zorgen over de mogelijke schadelijke effecten van een echo, maar dat is gelukkig niet nodig. Een GUO vormt geen risico voor jou en je kindje.
Wanneer kom je in aanmerking voor een GUO?
Het geavanceerd ultrageluid onderzoek is geen standaard echo voor alle zwangere vrouwen. Je krijgt deze alleen als er een bepaalde reden voor is. In de volgende gevallen is er sprake van een medische indicatie voor een GUO:
- Er is een hoger risico op afwijkingen bij je ongeboren kindje, bijvoorbeeld door medicijnen of omdat er in je familie een erfelijke aandoening voorkomt.
- Er zijn tijdens de prenatale screening (zoals de NIPT-test of de 20-wekenecho) aanwijzingen dat je baby een afwijking heeft.
- Je baby groeit niet goed of juist te snel.
- Er zijn bij een eerdere zwangerschap afwijkingen bij je kindje gevonden.
- Je hebt diabetes en gebruikt insuline.
- Er zijn in je bloed antistoffen tegen bloedgroepen aanwezig (zoals bij rhesus-antagonisme).
- Bij echo-onderzoek blijkt te veel of te weinig vruchtwater te zijn.
- De nekplooi van je baby is 3,5 millimeter of meer.
- Je hebt tijdens de zwangerschap een infectie (gehad) die een afwijking kan veroorzaken bij de baby (bijvoorbeeld toxoplasmose of cytomegalie).
- Je hebt een BMI (Body Mass Index) van 40 of hoger.
Op welk moment krijg je een GUO?
Als van tevoren bekend is dat je kindje een verhoogd risico heeft op afwijkingen, krijg je een GUO meestal eenmalig tussen de 18 en 22 weken zwangerschap. Soms vindt het onderzoek eerder plaats of wordt het herhaald.
Als de echoscopist bij de 20-weken echo vermoedt dat je kindje een afwijking heeft, krijg je binnen 3 tot 4 dagen een GUO. Je weet dus gelukkig snel waar je aan toe bent.
Wat wordt precies onderzocht?
Bij het GUO worden alle organen van je baby nauwkeurig onderzocht. De echoscopist kijkt of je kindje één of meer van de volgende afwijkingen heeft:
- Hersenafwijkingen, zoals een waterhoofd
- Hartafwijkingen
- Nier- en urinewegafwijkingen
- Skeletafwijkingen
- Open ruggetje (spina bifida)
- Afwijkende groei
Hoe gaat een GUO in zijn werk?
Voordat je wordt onderzocht, krijg je een kort gesprek met de echoscopist. Deze vraagt of je al kinderen hebt en hoe de zwangerschap tot nu toe is verlopen. Als je zelf vragen hebt, kan je die stellen.
Het onderzoek zelf duurt 15 tot 45 minuten. Je hoeft geen volle blaas te hebben om een goede echo te kunnen maken. Als je andere kinderen hebt, kan je hen het beste thuislaten bij de oppas. Een mobiele telefoon moet uitgeschakeld zijn. Zo kan de echoscopist zich goed concentreren op het onderzoeken van het kindje in je buik.
Voor- en nadelen van het GUO
Het is heel goed mogelijk dat je twijfelt of je wel een uitgebreid echo-onderzoek wilt. Er zijn voordelen, maar er kleven ook een aantal nadelen aan het GUO.
| Voordelen | Nadelen |
|---|---|
| Bij sommige afwijkingen is het voor je kindje beter als ze al voor de bevalling bekend zijn, omdat er speciale zorg nodig is. Bovendien kan je je voorbereiden op de komst van een kind met een aangeboren afwijking. | Soms lukt het niet om de organen goed te bekijken, bijvoorbeeld door de ligging van je kindje. Je moet dan terugkomen voor een tweede echo, in de hoop dat de baby dan wel goed ligt. |
| Bij een zeer klein aantal aangeboren afwijkingen is het mogelijk dat de behandeling van je kindje al in de baarmoeder start. | Soms is de betekenis van een gevonden afwijking niet meteen duidelijk. Er moet dan na de geboorte aanvullend onderzoek gedaan worden. |
| Als uit het GUO blijkt dat je baby een ernstige afwijking heeft, is er nog de mogelijkheid om de zwangerschap af te breken. Abortus is wettelijk toegestaan tot 24 weken zwangerschap. | Helaas kunnen niet alle aangeboren afwijkingen met een GUO worden opgespoord. Soms zijn afwijkingen op een echo moeilijk te zien of pas zichtbaar als je kindje geboren is. Bovendien kunnen na de echo ook nog aangeboren afwijkingen ontstaan. |
Uitslag
Als blijkt dat je kindje een afwijking heeft, is dat heftig nieuws. Waarschijnlijk heb je veel vragen. Hoe is de kwaliteit van leven voor je kind? Welke behandelmogelijkheden zijn er? Hoe oud kan je kindje worden? Welke beslissingen kan je nemen?
De gynaecoloog zal, eventueel samen met een kinderarts, meer over de afwijking van je kindje vertellen en uitleggen wat dit betekent. Het hangt van de afwijking af welke mogelijkheden er zijn. Globaal heb je de volgende opties:
- Afwachten hoe je kindje zich ontwikkelt
Soms is onduidelijk hoe de afwijking zich verder zal ontwikkelen. Je krijgt dan later in de zwangerschap nog een uitgebreide echo. Het kan zijn dat de afwijking minder ernstig blijkt dan gedacht. Het is ook mogelijk dat de afwijking ernstiger is dan gedacht. - Je baby behandelen
Bij sommige afwijkingen is een behandeling mogelijk. Dat kan soms al tijdens de zwangerschap. Soms moet je baby direct na de geboorte geopereerd worden. Je bevalt dan in een specialistisch ziekenhuis, zodat er direct goede zorg voor je kindje is. - Voorbereiden
Soms kan je een training volgen om goed voorbereid te zijn op de afwijking van je kindje. - Niets doen
Sommige afwijkingen zijn zo ernstig, dat je al weet dat je kindje tijdens de zwangerschap of kort na de bevalling zal overlijden. Je kan er voor kiezen om de zwangerschap uit te dragen. Je eigen gezondheid staat daarbij wel op de eerste plaats. Zo krijg je bijvoorbeeld in principe geen keizersnede, omdat dit grotere risico’s met zich meebrengt dan een gewone bevalling. - Zwangerschap afbreken
Je kan er ook voor kiezen om de zwangerschap af te breken. Dit kan tot 24 weken zwangerschap. Om deze reden kan het echo-onderzoek het beste gedaan worden rond de 20e week van je zwangerschap. Zo heb je nog tijd om na te denken over welke keuze je maakt.
Moeilijke keuze
Het kan erg moeilijk zijn om te besluiten wat je moet doen als je ongeboren kind een afwijking heeft. Onthoud dat er geen verkeerde keuzes zijn. Kies de optie die het beste bij jullie past. Erover praten helpt vaak. Dat kan met je gynaecoloog, je verloskundige of je huisarts, maar ook met mensen in je omgeving zoals je ouders of vrienden. Zij kunnen je ondersteunen in deze moeilijke periode.
