Bloeddruk tijdens de zwangerschap, hoe zit het?

Wat is bloeddruk?

Bloeddruk is de druk die op je aderen komt te staan als je hart je bloed rondpompt. Het bestaat uit een bovendruk en een onderdruk. Op het moment dat je hart samenknijpt is de druk het hoogst, dat noem je de bovendruk of systolische druk. Tussen twee hartslagen in is het hart ontspannen, je hart vult zich weer met bloed en de druk in je bloedvaten laag. Dat is de onderdruk of diastolische druk.

Wat is een normale bloeddruk?

De normale waarde voor je bloeddruk ligt rond de 120/80 (bovendruk/onderdruk). Hier zijn echter uitzonderingen op. Als je voor je zwangerschap altijd een relatief lage tensie had, kan 120/80 voor jou aan de hoge kant zijn.

Is je bovendruk bij meedere metingen hoger dan 140 en/of je onderdruk hoger dan 90, dan is er sprake van hypertensie, een hoge bloeddruk. Als dit tijdens je zwangerschap voorkomt, kan het risico’s met zich meebrengen voor jou en je baby.

Bloeddruk tijdens je zwangerschap

In het begin van je zwangerschap is het normaal dat je bloeddruk daalt. Hij bereikt een dieptepunt rond de 20e week. Hoewel dit normaal is, kan een te lage bloeddruk voor klachten zorgen. Je verloskundige kan je adviseren hoe je hiermee om kan gaan. Vanaf ongeveer 28 weken is je tensie onder normale omstandigheden weer op zijn oude niveau.

Tijdens je zwangerschap wordt je bloeddruk goed in de gaten gehouden. Je verloskundige meet de druk op je bloedvaten om een hoge tensie vroeg te kunnen diagnosticeren. Bij ongeveer 10% van de vrouwen die voor het eerst zwanger zijn, ontstaat een te hoge bloeddruk. De medische term hiervoor is zwangerschapshypertensie.

Met een verhoogde tensie loop je het risico op zwangerschapsvergiftiging en je kindje kan een groeiachterstand oplopen. Als je bloeddruk bij je eerste zwangerschap normaal was, is de kans op hypertensie bij volgende zwangerschappen kleiner.

Lage bloeddruk en zwanger

Wanneer je bloeddruk lager is dan 90/60, heb je een lage bloeddruk of hypotensie. Dit komt vaak voor tijdens een zwangerschap. Je lichaam maakt extra bloedvaatjes aan, onder meer voor de placenta, waar extra bloed doorheen moet stromen.

Je lijf kan al dat bloed niet ineens aanmaken, waardoor je bloeddruk tijdelijk wat kan dalen. Daarnaast zorgen zwangerschapshormonen ervoor dat je bloedvaten wat slapper en wijder worden. Dit vermindert de druk nog meer.

Symptomen lage bloeddruk

Hypotensie kan zorgen voor duizeligheid, vermoeidheid en flauwvallen. Het kan geen kwaad voor je baby, tenzij je bij het flauwvallen je buik bezeert. Probeer dus te gaan zitten als je duizelig wordt. Leg je benen het liefst iets omhoog, dan stroomt het bloed makkelijker terug.

Het kan helpen om voldoende te eten en vooral te drinken. Af en toe iets zouts, zoals een kop bouillon kan je bloeddruk wat verhogen. Blijf goed in beweging en doe het ondertussen wat rustiger aan. Eventueel kan je het voeteneind van je bed iets verhogen, zodat het bloed ‘s nachts makkelijker terugstroomt.

Hoge bloeddruk en zwanger

Als je bloeddruk te hoog is, heet dat hypertensie. Is je onderdruk hoger dan 90, dan zal je verloskundige je extra in de gaten houden. Bij een onderdruk van meer dan 95 of een bovendruk boven de 140 heb je een groot risico op zwangerschapsvergiftiging.

Symptomen hoge bloeddruk

Van een hoge bloeddruk alleen heb je doorgaans geen symptomen. Het is dus belangrijk om regelmatig langs je verloskundige te gaan om je te laten controleren op hypertensie.

Zwangerschapsvergiftiging

Zwangerschapsvergiftiging is een verzamelterm voor verschillende ernstige complicaties die het gevolg zijn van zwangerschapshypertensie. Hieronder vallen ziektebeelden als pre-eclampsie, HELLP en eclampsie. Deze complicaties treden meestal in het derde trimester op.

Om te zorgen dat je zo snel mogelijk behandeld kan worden, is het belangrijk om direct contact op te nemen met je verloskundige of huisarts als je één of meerdere van de volgende symptomen krijgt:

• Hoofdpijn (waarbij paracetamol niet helpt)
• Pijn bovenin je buik
• Wazig zien, sterretjes zien of dubbel zien
• Vochtophopingen in je handen, enkels en gezicht
• Griepachtige verschijnselen zonder koorts
• Misselijkheid
• Het gevoel dat er een strakke band om je buik zit
• Tintelingen in je handen
• Stuiptrekkingen of epileptische aanvallen

Je verloskundige of huisarts kan bepalen of er reden is tot zorgen en je eventueel doorverwijzen naar het ziekenhuis. De gynaecoloog bepaalt wat in jouw situatie de beste oplossing is. Meer over zwangerschapsvergiftiging en de verschillende behandelmethodes lees je in het artikel hieronder.

Risicofactoren voor zwangerschapshypertensie

Het is niet mogelijk om een te hoge bloeddruk tijdens je zwangerschap te voorkomen. Er is nog geen onderzoek dat duidelijk uitwijst wat de hypertensie veroorzaakt. Wel zijn er factoren die de kans op zwangerschapshypertensie vergroten. Als deze op jou van toepassing zijn, bespreek dit dan met je verloskundige.

Je hebt een verhoogd risico op hypertensie als je:

• diabetes hebt
• lijdt aan een nier- of vaatziekte
• een auto-immuunziekte hebt
• bij een vorige zwangerschap een zwangerschapsvergiftiging hebt gehad
• een moeder of zus hebt die ernstige zwangerschapshypertensie had
• zwanger bent van een meerling
• voor je zwangerschap al een hoge bloeddruk had

Behandeling hoge bloeddruk

Als je zwangerschapshypertensie hebt, krijg je meestal bloeddrukverlagende medicijnen, om de symptomen onder controle te houden en te zorgen dat je bloeddruk niet verder stijgt.

Je verloskundige houdt je goed in de gaten. Je zal zelf ook gevraagd worden om alert te zijn op symptomen van zwangerschapsvergiftiging. Soms krijg je het advies om bedrust te nemen, maar in de meeste gevallen is beweging juist goed.

Bloeddruk na de bevalling

Na de bevalling herstelt je bloeddruk zich in principe weer. Dit kan heel snel gaan, maar bij ernstigere complicaties kan het wel enkele maanden duren voor je je weer de oude voelt.

Daarnaast kan je emotionele gevolgen ervaren, zeker als je ernstig ziek bent geweest door de hypertensie. Je kan hierover praten met je verloskundige of huisarts, of contact zoeken met lotgenoten via een lotgenotenvereniging.